نهضت جهانی ارزشیابی آموزش مهندسی

Abstract

مهندسی پدیدهای جهانی است، پس باید به‌ آموزش آن نیز به‌عنوان امری جهانی نگاه کرد. از ابتدای قرن حاضر مسئله تحرک بیشتر مهندسان و ادامۀ تحصیل یا اشتغال به‌کار آنها در خارج از مرزهای ملی، به‌ عنوان واقعیتی انکار‌ناپذیر، بیش از پیش خود‌نمایی کرده است. در چنین شرایطی، آموزشهای کسب شده توسط دانش‌آموختگان مهندسی می‌باید از حداقلی از استانداردها برخوردار باشد. در یکی دو دهۀ گذشته، نهضتی جهانی برای بازنگری آموزش مهندسی، ارزشیابی نتایج آن و ایجاد همگرایی بین ارزشیابیهای صورت‌گرفته در کشورهای مختلف صورت گرفت. اصل مورد توافق در تقریباً همۀ این بررسیها برداشتن تمرکز از ورودیهای آموزش (آنچه دانشگاه عرضه می‌کند) و تمرکز آن بر‌خروجیها (آنچه دانشجویان کسب کرده‌اند) بوده است. بدین منظور، حداقل دستاوردهای مورد انتظار از یک دانش‌آموختۀ مهندسی تعیین شده است. در فهرست این دستاوردها علاوه بر داشتن دانش لازم در ریاضیات، علوم و مبانی مهندسی و نیز توانایی طراحی و اجرای عملیات مهندسی، بر مهارتهایی چون توانایی برقراری ارتباط مؤثر و کارگروهی و نگرش مثبت به ‌آموزش مداوم و اخلاق حرفه‌ای تأکید شده است. توافق در خصوص دستاوردهای پایۀ آموزش مهندسی زمینۀ لازم را برای دستیابی به الگوی یکنواخت ارزشیابی در سطح بین‌المللی فراهم کرده است. در این مقاله ضمن مرور اقدامات صورت گرفته در کشورها و در سطح بین‌المللی، در زمینه ارزشیابی برنامه‌های آموزش مهندسی پیشنهادهایی برای ارتقای جایگاه کشور ایران در این نهضت جهانی عرضه شده است.