باززایی درون شیشه‌ای ارقام کاهوی (Lactuca sativa) ایرانی

Abstract

گیاه کاهو با توجه به نوع مصرف و بیوماس آن دارای پتانسیل مطلوب برای تبدیل شدن به یک بیوراکتور جهت تولید پروتئین‌های نوترکیب و واکسنهای خوراکی است. پیش نیاز نیل به این هدف، بهینه‌سازی مسیر کشت بافت و انتقال ژن به این گیاه است. در بررسی باز زایی درون شیشه‌ای، ابتدا بذور 5 رقم کاهو TN-96-34 و -39 TN-96 و TN-96-41، TN-96-53 و TN-96-54در غلظت‌های مختلف tween 20 و هیپو کلریت سدیم قرار گرفتند و به ترتیب غلظت‌های 1/0% و 5/2% به مدت25 دقیقه و 3 بار شستشو با آب مقطر استریل برای ضدعفونی بذر بهترین روش تشخیص داده شد. سپس بذوردر محیط استریل، با دمای 25 درجه سانتی گراد و روشنایی 16 ساعت در شبانه روز جهت جوانه زنی بر روی کاغذ صافی مرطوب قرار داده شدند. ریز نمونه لپه گیاهچه‌ها بعد از 72 ساعت به 6 تا 8 قطعه تقسیم، و بر روی محیط کشت MS حاوی غلظت های هورمونی1/0 :05/0: 02/0 میلی‌گرم در لیتر NAA و1/0 :2/0: 4/0 میلی گرم درلیتر BA قرار گرفتند. از بین پنج رقم کاهوی مورد بررسی، دو رقم TN-96-39 و TN-96-41 بطور معنی‌داری کالوس‌زایی، جنین‌زایی و باز‌زایی بیشتر داشتند. تیمار نسبت تنظیم کننده‌های رشد با غلظت های هورمونی05/0میلی گرم در لیتر NAAو 2/0 میلی‌گرم درلیتر BA بیشترین کالوس‌زایی، ‌نین زایی و باززایی را برای این صفات نشان داد. تیمار نسبت تنظیم کننده‌های رشد با غلظت های 05/0 میلی‌گرم درلیتر NAAو 4/0 میلی‌گرم در لیتر BA دارای بیشترین شاخه‌زایی و برای باززایی مستقیم مناسب تشخیص داده شدند. شاخه‌های باززایی شده در محیط کشت MS حاوی 2/0 میلی‌گرم در لیتر NAA ریشه‌دار و پس از انتقال به گلدان بذرگیری انجام شد.