تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی و نیتروژن بر عملکرد دانه و برخی صفات زراعی دو رقم لوبیا قرمز

Abstract

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف کم آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد لوبیا قرمز، آزمایشی به صورت خرده شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال زراعی 94-1393 اجرا گردید. تنش خشکی در سه سطح شامل آبیاری نرمال (60 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، تنش خفیف و شدید خشکی پس از مرحله 4 برگی (به ترتیب90 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) به عنوان فاکتور اصلی بود و تیمار کودی در چهار سطح صفر(شاهد)، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و دو رقم لوبیا (رقم اختر و لاین D81083) به صورت فاکتوریل در کرت‏های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش خشکی به طور معنی‌داری سبب کاهش تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، شاخص برداشت و ارتفاع بوته گردید. اعمال کود نیتروژن نیز به جز شاخص برداشت و ارتفاع، موجب افزایش مقادیر سایر صفات گردید. دو رقم لوبیا قرمز در تمام صفات با یکدیگر اختلاف معنی‌دار داشتند به طوری که لاین D81083 نسبت به رقم اختر از لحاظ عملکرد دانه، عملکرد زیستی و سایر اجزای عملکرد برتری داشت. با توجه به نتایج این پژوهش و ویژگی‏های اقلیم شهر کرج توصیه می شود میزان 100 کیلوگرم کود نیتروژنی از منبع اوره در شرایط تنش خشکی ( 120 میلی متر تبخیر) ، برای کشت لوبیا بکار برده شود این مدیریت می تواند از شدت تنش خشکی و صدمات وارده بکاهد.