ارزیابی اثر روش های خاک ورزی بر خصوصیات شیمیایی، بیولوژیکی خاک و صفات کمی ذرت علوفه ای در تناوب با نخود

Abstract

به منظور ارزیابی تاثیر روش‌های مختلف خاکورزی بر عملکرد ذرت علوفه ای در تناوب با نخود و خصوصیات شیمیایی و بیولوژیکی خاک، آزمایشی طی دو سال 94-1392 در مزرعه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران اجرا شد. طرح آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی آزمایش شامل سه روش خاک ورزی (خاک‌ورزی متداول، حداقل و کشت مستقیم) و عامل فرعی شامل سه رقم ذرت (SC704 ، Zp677، Maxima) بودند. زمین آزمایش دارای 30 درصد از بقایای نخود روی سطح خاک بود. نتایج نشان داد میزان کربن آلی، اسیدیته خاک، تعداد و وزن کرم خاکی در تیمارهای حداقل و کشت مستقیم نسبت به خاک‌ورزی متداول بالاتر بود، ولی خاک‌ورزی تاثیری بر نیتروژن کل، شوری و سدیم خاک نداشت. نتایج نشان داد بیشترین وزن خشک و تر ساقه، وزن خشک بلال و وزن تر علوفه کل در رقم Zp677 به ترتیب 5/1866، 5/691، 4/664 و 9/4896 گرم در مترمربع مشاهده شد. وزن تر و خشک برگ، وزن تر و خشک بلال و وزن خشک کل در بین تیمار خاک‌ورزی متداول و حداقل اختلاف معنی دار مشاهده نشد. همچنین صفات اندازه گیری شده در تیمار کشت مستقیم نسبت به دیگر تیمار خاک‌ورزی در سال دوم آزمایش افزایش بیشتری داشت. به طوری که بین تیمارهای خاک‌ورزی متداول و کشت مستقیم در سال دوم آزمایش اختلاف آماری معنی داری مشاهده نشد. باتوجه به نتایج، استفاده از خاک ورزی حداقل و کشت مستقیم در تناوب نخود- ذرت می تواند جایگزین خاک‌ورزی متداول گردد.