بررسی تحمل ژنوتیپ‌های سیب‌زمینی (Solanum tuberosum L.) به تنش کم‌آبی

Abstract

سیب‌زمینی جزو گیاهان حساس به کم­آبی است. این بررسی به‌صورت طرح کرت‌های خردشده (اسپلیت× فاکتوریل بر پایۀ بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در منطقۀ کرج در سال 1393 اجرا شد که در آن ژنوتیپ­های سیب‌زمینی در یازده سطح (آگریا، کایزر، ساوالان، سانته، مارفونا، هرمس، جلی، پیکاسو، میلوا، 1-397081، 2-397069) و تیمارهای آبیاری در دو سطح (تنش و شاهد) و نمونه­برداری­ها در دو مرحلۀ (پایان تنش و بازیافت) در نظرگرفته شد. آبیاری به‌صورت قطره‌ای و متداول انجام و در مرحلۀ تشکیل غده، آبیاری تیمار تنش قطع و تیمار شاهد به‌صورت متداول آبیاری شد. پس از اینکه کمبود رطوبت خاک به 90 درصد رسید، دوباره آبیاری انجام تا خاک به ظرفیت زراعی رسیده و تا انتهای دورۀ رشد به‌صورت متداول انجام گرفت. نتایج نشان داد میانگین قطر کوچک و بزرگ غده، شمار غده، غدۀ سالم، غده­های کوچک‌تر از 35 و بیش از 55 میلی­متر، وزن خشک و تر غده­های­ سالم در بوته بین ژنوتیپ­های مختلف، سطوح آبیاری و مرحلۀ اندازه­گیری اختلاف معنی­دار داشتند. درحالی‌که از لحاظ میانگین شمار غده بین 55-35 میلی­متر در هر بوته تنها اثر ژنوتیپ­ها و سطوح آبیاری معنی­دار شد. بیشترین درصد تغییرها در پایان دورۀ رشد در شمار غده­های کوچک‌تر از 35 میلی­متر، وزن خشک و تر غده­های سالم ملاحظه شد. در این تحقیق شاخص­های تحمل و حساسیت به خشکی برآورد و بر این پایه ژنوتیپ­های همسان در چهار گروه اول میلوا، سانته، پیکاسو، دوم هرمس، 1-397081، مارفونا، ساوالان، جلی، آگریا، سوم 2-397069 و چهارم کایزر طبقه­بندی شدند.