روند جوانه‌زنی و پیشبینی ضرایب قابلیت حیات بذر سورگوم دانهای رقم کیمیا تحت شرایط مختلف انبارداری

Abstract

شرایط نامساعد انبارداری،به‌خصوص رطوبت نسبی زیاد محیط انبار و دمای زیاد، به‌شدت بر کیفیت بذر اثر می‌گذارد. به‌منظور کمّی‌سازی اثر دما و رطوبت بر زوال بذر و تعیین ضرایب حیات، این آزمایش در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد اجرا <span style="text-decoration: underline;">شد</span>. به این منظور، چهار تیمار دمایی (5، 15، 25 و 35 درجة سانتی‌گراد) و سه تیمار رطوبتی (6، 10 و 14 درصد) استفاده شدند. ضرایب قابلیت حیات با استفاده از معادلة الیس و روبرتس و از طریق تجزیة پروبیت مقایسه شدند. روند جوانه‌زنی بذر سورگوم در شرایط مختلف انبارداری نشان داد با افزایش دورة انبارداری، درصد جوانه‌زنی کاهش یافت و این کاهش در دماها و رطوبت‌های مختلف متفاوت بود. با افزایش رطوبت و دمای انبارداری، کاهش درصد جوانه‌زنی بیشتر بود، به‌طوری‌که در دمای 35 درجة سانتی‌گراد و رطوبت 14 درصد بعد از 90 روز انبارداری، جوانه‌زنی به 11 درصد رسید. کمترین سطح زوال در دمای 5 درجة سانتی‌گراد با محتوای رطوبت 6 درصد مشاهده شد که بعد از 200 روز انبارداری، جوانه‌زنی از 84 به 76 درصد کاهش یافت. نتایج نشان داد کهمقدار K_E، C_W، C_H و C_Q به‌ترتیب 49/9، 30019/6- ، 02725/0 و 00057/0- بود. به‌طور کلی می‌توان گفت که با افزایش درجة حرارت و رطوبت بذر در طی انبارداری، درصد زنده‌مانی بذر کاهش می‌یابد. سرعت کاهش زنده‌مانی بذرها در دماها و رطوبت های بالاتر، بیشتر است.