پاسخ عملکرد و اجزای عملکرد چهار هیبرید ذرت دانه‌ای با مقاومت روزنه‌ای متفاوت به تنش خشکی

Abstract

آزمایش در سه سطح آبیاری پس از 60، 90 و 120 میلی‌متر تبخیر تجمعی از سطح تشتک تبخیر کلاس A و چهار هیبرید سینگل کراس ذرت شامل 706, KSC 705, KSC 704, KSC 703 KSC به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال‌های زراعی 1394 و 1395 اجرا گردید. کمترین مقاومت روزنه‌ای و دمای کانوپی متعلق به هیبرید 706 بود که باعث عدم لوله‌ای شدن برگ‌های آن در مرحله رشد رویشی حتی در شرایط گرمای ظهر خورشیدی گردید ولی وزن دانه در شرایط تنش ملایم و تنش شدید خشکی در هیبرید 706 نسبت به سایر هیبریدها کمتر بود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب با میانگین 64/7 و 34/3 تن در هکتار در شرایط آبیاری نرمال و تنش شدید خشکی حاصل گردید. تفاوت عملکرد دانه در هیبرید‌های مختلف معنی‌دار نبود ولی بیشترین رطوبت دانه با میانگین 61/17 درصد متعلق به هیبرید 706 بود. براساس نتایج حاصل از این آزمایش به نظر می‌رسد با توجه به باز بودن روزنه‌ها در هیبرید 706 و اتلاف رطوبت محیط اطراف ریشه از طریق تعرق، این هیبرید حساس به تنش خشکی باشد و در مناطقی که محدودیت آب آبیاری وجود دارد، کشت این هیبرید توصیه نمی‌شود ولی احتمالاً در شرایط فراهمی آب آبیاری در تحمل به تنش گرمایی می‌تواند هیبرید مناسبی باشد.