بهبود فتوسنتز، تبادلات گازی و محتوای کلروفیل لوبیا با کاربرد اپی براسینولید در شرایط تنش خشکی

Abstract

به منظور مطالعه‌ فتوسنتز، تبادلات گازی و محتوای کلروفیل لوبیا با کاربرد براسینواستروئید، پژوهشی در سال زراعی 1395-1394 در مزرعه‌ تحقیقاتی دانشگاه زنجان، به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در این پژوهش، سطوح آبیاری (در دو سطح آبیاری مطلوب و تنش خشکی) در کرت-های اصلی قرار گرفت و ارقام لوبیا (در دو سطح رقم کوشا و ژنوتیپ COS16) و سطوح مختلف براسینواستروئید (در چهار سطح 0، 2، 4 و 6 میکرومولار) به صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در مرحله‌ گلدهی با قطع آبیاری، تنش خشکی اعمال شد و همزمان با اعمال تنش خشکی، بوته‌های لوبیا، با براسینواستروئید (اپی‌براسینولید) با غلظت‌های ذکر شده محلول‌پاشی شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی بر غلظت CO2 زیر روزنه‌ای، میزان تعرق، هدایت روزنه‌ای، سرعت فتوسنتز و محتوای کلروفیل تأثیر منفی داشت، اما با حذف تنش خشکی و آبیاری مجدد گیاهان بهبود یافتند. کاربرد اپی‌براسینولید باعث به حداقل رساندن تأثیرات منفی تنش خشکی بر فتوسنتز، تبادلات گازی، محتوای کلروفیل و عملکرد دانه لوبیا شد. بالاترین عملکرد دانه با کاربرد غلظت 2 میکرومولار اپی‌براسینولید (با میانگین 2/2068 کیلوگرم بر هکتار) حاصل شد. بنابراین، کاربرد این هورمون را به عنوان راهکاری جهت افزایش مقاومت به تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه لوبیا در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی می‌توان پیشنهاد نمود.