مدل سازی حیات بذر کینوا (Chenopodium quinoa) با تجزیه پروبیت

Abstract

حفظ کیفیت بذر از زمان برداشت تا کشت بعدی هدف اصلی انبارداری بذر می‌باشد و شرایط محیط انبار، بویژه دو عامل دما و رطوبت از مهمترین عوامل زوال بذر و کاهش بنیه می‌باشند. بنابراین به منظور بررسی معادله بقای بذر الیس و روبرتز در رابطه با انبارداری بذر کینوا و معرفی ثابت‌های معادله حیات بذر، آزمایشی در آزمایشگاه گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه تهران در سال 1394 انجام شد. پس از تعیین قوه نامیه و رطوبت اولیه بذر، رطوبت آن‌ها به مقدار 5، 9، 13 و 17 درصد رسانیده شد و در بسته‌های نانو در دماهای 5، 15، 25 و 35 درجه سانتی‌گراد قرار گرفتند. نمونه‌برداری از بذرها در فواصل زمانی معین، بسته به شرایط نگهداری انجام گرفت و درصد بذر جوانه زده، ضرایب معادله و رابطه سیگما با رطوبت و دما تعیین گردید و پس از تجزیه و تحلیل پروبیت نمودارهای مربوط به هر شرایط رسم گردید. کمترین سطح زوال بذر در دمای 5 درجه سانتی‌گراد با رطوبت محتوی بذر 5% بود که بعد از هشت ماه انبارداری، جوانه‌زنی از 98% به 94% کاهش یافت. بیشترین زوال بذر در دمای 35 و 25 درجه سانتی‌گراد با رطوبت محتوی بذر 17% بود. مقدار ضرایب حیات KE، CW، CH و CQ به‌ترتیب 93/2، 51/0 ، 019/0 و 00031/0 بود. نتایج نشان داد که با افزایش رطوبت بذر و دما در طی انبارداری، درصد زنده‌مانی بذر کاهش می‌یابد.