تأثیر تنش خشکی اعمال شده توسط پلی اتیلن گلایکول بر خصوصیات فیزیولوژیک ومورفولوژیک جوانه زنی بذور عدس(Lens culinaris.) به منظور گزینش ژنوتیپ های متحمل به خشکی

Abstract

تتنشها ی محیطی، به ویژه تنش خشکی، از مهمترین عوامل کاهش و اختلال در مراحل مختلف رشد و نمو گیاهی، به خصوص جوانه زنی، در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. بدین منظور آزمایشی، به صورت فاکتوریل، در قالب طرحی کاملاً تصادفی، با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه به اجرا درآمد. در این آزمایش از 49 ژنوتیپ عدس و چهار تیمار خشکی شامل صفر( شاهد)،3- ،6- و 9- بار استفاده شد. صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، وزن خشک ساقه چه و ریشه چه، ،بنیه بذر و ضریب آلومتری بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که در اکثر صفات مورد بررسی، تأثیر سطوح پتانسیل، ژنوتیپ و اثر متقابل آنها معنی دار بوده و کاهش پتانسیل باعث کاهش مقدار صفات گردیده است. ضرایب همبستگی ساده بین صفات نشان داد که درصد جوانه‌زنی بیشترین میزان همبستگی را با بنیه بذر (**85/0r=) و سرعت جوانه‌زنی (**80/0r=) دارد. همچنین نتایج حاصل از تجزیه به عامل ها نشان داد که دو عامل جوانه‌زنی و همچنین صفات مربوط به ساقه‌چه حدود 67 درصد تغییرات را توجیه می کنند. در مجموع نتایج بیانگر وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه در بین ژنوتیپ‌ها بود و با توجه به صفات مورد بررسی،. ژنوتیپ های 6، 4 و 48 از تحمل بالایی و ژنوتیپ‌های 34، 28 و 45 از تحمل پایینی نسبت به خشکی برخوردار می‌باشند.