اثر کم‏آبیاری و سطوح زئولیت بر فنولوژی، عملکرد روغن و کارآیی مصرف آب شاهدانه

Abstract

به منظور بررسی اثر کم‏آبیاری و کاربرد زئولیت بر راندمان مصرف آب، عملکرد روغن و فنولوژی شاهدانه، آزمایشی به صورت کرت‏های خرد شده در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شهرکرد انجام شد. تیمارها شامل آبیاری به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (تامین 40، 60، 80 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و کاربرد زئولیت به عنوان عامل فرعی در سه سطح (عدم کاربرد، کاربرد 5 و 10 تن در هکتار) بود. نتایج نشان داد طول دوره زایشی تحت تاثیر آبیاری و زئولیت و برهمکنش‏ آن‏ها قرار گرفت و با کاهش تامین آب آبیاری، طول دوره رشد کاهش یافت؛ که سهم مراحل زایشی بیش از مراحل رویشی بود. با افزایش شدت کم‏آبیاری عملکرد روغن، به عنوان تابعی از عملکرد دانه و درصد روغن، کاهش معنی‏داری داشت، اما کاربرد زئولیت تا حدودی سبب جلوگیری از کاهش عملکرد روغن گردید. زئولیت مصرف آب در ازای هر واحد عملکرد تولیدی را در تیمار تنش خفیف و متوسط به ترتیب 9/19 و 5/17 درصد نسبت به شرایط بدون تنش بهبود داد. کاربرد 10 تن زئولیت در هکتار به همراه تامین 60 و به ویژه 80 درصد نیاز آبی، سبب کاهش خسارت تنش خشکی به گیاه شاهدانه می‏شود.