تأثیر مدیریت آبیاری با آب شور بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک هیبرید ذرت 704

Abstract

به منظور بررسی تأثیر سه روش آبیاری شامل سطحی (I1)، بارانی (I2) و بارانی همراه با شستشوی برگ‌ها (I3)، و سطوح مختلف شوری معادل 9/2 (شاهد)، 5/3، 1/4 و 7/4 و 3/5 دسی زیمنس بر متر بر عملکرد دانه و برخی صفات مورفوفیزیولوژیک ذرت، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 در دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. برای اعمال شوری از روش آبیاری بارانی با ایجاد سطوح شوری حداقل و حداکثر روی دو خط لوله موازی در طرفین مزرعه استفاده شد، به طوری که هم پوشانی آبپاش‌ها منجر به ایجاد شیب خطی شوری شد. روش آبیاری I3و I2به ترتیب با 4750 و 4160 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین و کمترین عملکرد دانه بود. افزایش شوری آب باعث کاهش معنی دار هدایت روزنه‌ای، شاخص کلروفیل، شاخص سطح برگ، غلظت پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم برگ شد و مقادیر کاهش این صفات در آبیاری بارانی بیشتر بود. گیاهان تحت تیمار آبیاری بارانی و سطحی به ترتیب با میانگین 2/18 و 1/15 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک دارای بیشترین و کمترین غلظت یون سدیم بودند. براساس یافته‌های این پژوهش، مقادیر آستانۀ شوری آب برای بیشتر صفات و در هر سه روش آبیاری در حدود 1/4 دسی زیمنس بر متر شناخته شد. با توجه به محدودیت و شور و نیمه شور بودن منابع آبی کشور، شاید بتوان از روش آبیاری بارانی همراه با شستشوی برگ‌هابرای محصولات ردیفی مانند ذرت با حداقل کاهش عملکرد دانه استفاده کرد.