بررسی اثر تنش شوری بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی یونجه

Abstract

شوری خاک از جمله عوامل محدود کننده عملکرد محصولات زراعی در جهان و ایران به شمار می‌رود. به منظور ارزیابی تأثیر غلظت‌های مختلف شوری (شاهد و 12 دسی زیمنس بر متر) بر ویژگی‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک 10 رقم یونجه، آزمایشی گلخانه‌ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد تنش شوری سبب کاهش معنی‌دار وزن گیاه، غلظت پتاسیم و نسبت پتاسیم به سدیم ارقام مختلف یونجه گردید و این کاهش در سطوح بالاتر تنش شوری، شدیدتر بود. میزان سدیم گیاه در نتیجه تنش شوری افزایش یافت. علاوه بر این ارقام متحمل در مقایسه با ارقام حساس با بالا نگه داشتن نسبت پتاسیم به سدیم در شاخساره و ریشه عملکرد مناسب-تری را در شرایط تنش شوری از خود نشان دادند .ارقام متحمل به شوری سدیم کم‌تری را به بافت‌های بالایی خود انتقال می‌دهند. غلظت یون پتاسیم اندام‌های هوایی همبستگی مثبت و معنی‌داری (762/.) با ماده خشک کل بوته داشت و همچنین همبستگی منفی و معنی‌داری بین ماده خشک کل بوته و غلظت یون سدیم ریشه و بخش هوایی (831/-) وجود داشت و نسبت پتاسیم و سدیم اندام‌های هوایی در بین صفات مورد مطالعه همبستگی مثبت و معنی داری (835/.) را ماده خشک کل بوته ارقام نشان داد. با توجه به همبستگی منفی و معنی داری بین غلظت سدیم و کلروفیل می‌توان گفت متابولیسم گیاه تحت تاثیر تنش شوری قرار می‌گیرد.