تأثیر تنش خشکی در آغاز فصل و آبیاری دوباره بر شاخص‌های فلورسانس سبزینه و برخی صفات فیزیولوژیک گندم

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی و آبیاری دوباره روی شاخص­های فلورسانس سبزینه (کلروفیل) و صفات فیزیولوژیک گندم، این پژوهش با استفاده از سه رقم گندم زراعی با پنج سطح آبیاری به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. صفات شاخص­های فلورسانس سبزینه (F₀، F_m، F_v و Fv/F_m) و صفات فیزیولوژیک، محتوای نسبی آب برگ، دمای برگ و محتوای نسبی سبزینه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد، در اثر اعمال تنش خشکی، میزان محتوای نسبی آب برگ و محتوای نسبی سبزینه کاهش، اما دمای برگ افزایش پیدا کرد. همچنین شاخص­های فلورسانس سبزینه F_m، F_v و Fv/F_m در اثر تنش خشکی کاهش ولی شاخص F₀ افزایش پیدا کرد که این تغییرپذیری‌ها در رقم‌های متحمل به خشکی (زاگرس و دز) نسبت به رقم حساس به خشکی (مرودشت) با شدت کمتری صورت گرفت. همچنین آبیاری دوبارة گیاهان تحت تنش، باعث شد که صفات اندازه‌گیری‌شده تا حد زیادی به شرایط کنترل نزدیک شوند که این نزدیک شدن به شرایط کنترل در رقم حساس نسبت به رقم‌های متحمل کمتر بود. نتایج همبستگی دوبه‌دو صفات نشان داد، همة صفات مورد بررسی با هم همبستگی مثبت و منفی معنی‌داری دارند که بالاترین آن بین شاخص­های F_m و F_v (^**991/0r= ) و بین شاخص‌های Fv/F_m و F₀ (^**926/0- r =) بود.