آزمایش جنگل‌کاری 14 ژنوتیپ بادام در شرایط دیم در شهرستان اراک

Abstract

بادام (<em>Pruns dulcis </em>(Mill) D. A. Webb) یکی از درختان باغی مناسب جهت کاشت در عرصه‌های منابع طبیعی و اراضی تخریب شده می‌باشد. در این تحقیق بذر 23 ژنوتیپ بادام از مناطق مختلف استان جمع‌آوری شد و در نهالستان ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی مهندس یونسی (خسبیجان) که در 50 کیلومتری غرب اراک قرار دارد، کشت شد. نهال‌های 14 ژنوتیپ برتر بادام جهت اجرای آزمایش جنگل‌کاری در شرایط دیم، به عرصه‌های بکر بالادست همین ایستگاه منتقل و در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی کشت شدند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که ژنوتیپ شماره 3 با متوسط ارتفاع 116/3 سانتی‌متر دارای بیشترین رشد طولی و ژنوتیپ‌های شماره 9 و 11 با ارتفاع به‌ترتیب برابر 59/5 و 64/3 سانتی‌متر دارای کمترین رشد طولی می‌باشند. همچنین، ژنوتیپ شماره 3 با متوسط قطر 24/97 میلی‌متر و ژنوتیپ شماره 14 با متوسط قطر 10 میلی‌متر به‌ترتیب دارای بیشترین و کمترین رشد قطری می‌باشند. در ضمن، رشد قطری ژنوتیپ‌های شماره 2، 4 و 5 قابل توجه بود. مقایسه میانگین درصد زنده‌مانی ژنوتیپ‌های بادام نشان می‌دهد که ژنوتیپ شماره 1 با درصد زنده‌مانی 79/8 دارای کمترین تلفات و ژنوتیپ‌های شماره 7، 10 و 11 با درصد زنده‌مانی به‌ترتیب برابر 46/7، 49 و 48/3 دارای بیشترین تلفات می‌باشند. در ضمن، ژنوتیپ‌های شماره 8، 4 و 6 با درصد زنده‌مانی به‌ترتیب برابر 73/3، 71/8 و 70/8 دارای تلفات کمتری نسبت به سایر ژنوتیپ‌های بادام پس از ژنوتیپ شماره 1 می‌باشند. از میان 14 ژنوتیپ مورد آزمایش، هفت ژنوتیپ زیر جهت جنگل‌کاری اراضی کم‌بازده مناطقی از استان مرکزی و سایر استان‌های با خصوصیات رویشگاهی همانند ایستگاه خسبیجان و در شرایط دیم یا حداقل آبیاری در دوره‌های خشکسالی پیشنهاد می‌شوند: ژنوتیپ‌های شماره 1، 5 و 6 با مبدأ بذر شهرستان اراک و ژنوتیپ‌های شماره 2، 3 و 7 با مبدأ بذر شهرستان خمین و ژنوتیپ شماره 4 با مبدأ بذر دلیجان.<br />