مقایسه رشد طولی، قطری و حجمی کلن‌های مختلف صنوبر در استان اصفهان

Abstract

گونه‌های مختلف صنوبر به‌عنوان سریع‌الرشدترین درختان و یکی از منابع عظیم تولید چوب در نیمکره شمالی محسوب می‌شوند. تفاوتهای آب و هوایی و جغرافیایی تأثیر بسزایی در رشد طولی و قطری صنوبرها دارد. صنوبرها به‌دلیل رشد سریع و دامنه اکولوژیکی وسیع خود و مصارف مختلف چوب، یکی از مناسب‌ترین درختان برای زراعت چوب و جایگزین مطمئن تأمین چوب می‌باشند. هدف از این بررسی مقایسه رشد طولی و قطری و حجمی چهارده کلن صنوبر به‌منظور انتخاب بهترین کلنهای صنوبر برای کاشت در استان اصفهان می‌باشد. این بررسی به‌مدت 10 سال (1382-1372) در ایستگاه شهید فزوه و در یک خاک رسی- شنی با pH حدود 8 انجام گردید. پنج کلن از <em>Populus euramericana</em> و چهارکلن از <em> P. deltoi</em><em>des</em> و سه کلن از <em>P</em><em>. </em><em>alba</em>و دو گونه <em>P. simonii</em> و<em>P. ciliata</em> انتخاب و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، از نظر رشد طولی، قطری، حجمی و زنده‌مانی مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین زنده‌مانی را کلنهای<em> </em><em>P</em><em>. </em><em>deltoides </em>77/51،<em>P. a. nivea</em> و <em>P. e. </em>45/51 و کمترین زنده‌مانی را <em>P. d. </em>69/55 داشته‌اند. در سال دهم بیشترین ارتفاع را کلنهای<em>P. d. </em>72/51<em>، </em><em>P. e. I </em>214 و <em>P. e</em><em>. </em><em>triplo</em> به‌ترتیب با 1/18، 18 و 18 متر و بیشترین قطر را کلنهای<em>P. e. I </em>214 <em>،</em><em>P</em><em>. </em><em>deltoides </em>72/51 و <em>P. e. vernirubensis</em>به‌ترتیب با 6/25، 2 / 25 و 9/24 سانتیمتر و بیشترین حجم کل چوب را کلنهای<em>P. e</em><em>. </em><em>vernirubensis</em><em>، </em><em> </em><em>P. e. I </em>2<em>14</em><em>، </em><em>P. deltoides </em>72/51 با 255 ،250 و 265 مترمکعب چوب در هکتار و کمترین حجم کل چوب را <em>P. ciliata</em><em>، </em><em> </em><em>P. a. nivea</em> و <em>P. simonii</em>داشته‌اند.