کاربرد عکس‌های هوایی و تصاویر ماهواره‌­ای در نماسازی تغییرات پوشش جنگل در زاگرس (مطالعه موردی: جنگل‌های منطقه کاکارضای استان لرستان)

Abstract

نماسازی یکی از مناسبترین روشهای ارائه اطلاعات مربوط به محیط­های طبیعی به­شمار می­رود. در این مطالعه با استفاده از عکسهای هوایی و تصاویر ماهواره­ای، تغییرات پوشش جنگلی در بخشی از جنگلهای زاگرس به مساحت 741 هکتار نماسازی گردیده است. بدین منظور در عکسهای هوایی مربوط به سال 1376 تصحیحات هندسی و تصحیح جابه‌جایی ناشی از پستی و بلندی انجام شد. عکسهای هوایی مربوط به سالهای 1334 و 1348 با استفاده از روش تصحیح تقریبی تصاویر با استفاده از تصاویر زمین‌مرجع شده، تصحیح گردیدند. محدوده جنگل با استفاده از روشهای تفسیر بصری در تمامی تصاویر مشخص گردید؛ ولی طبقه­بندی عکسهای هوایی سال 1376 و تصویر ماهواره­ای موجود با استفاده از طبقه­بندی کننده حداکثر احتمال، به‌صورت خودکار انجام شد. در عکسهای هوایی مربوط به سالهای 1334 و 1348 برای طبقه­بندی از روش شبکه نقطه­چین استفاده شد. برای تصحیح خطای سایه با برداشت 74 درخت نمونه، به‌عنوان واقعیت زمینی، ضریب تصحیح تعیین شده و در محاسبات اعمال گردید. داده­های زمینی با برداشت 141 قطعه نمونه 12 آری به‌صورت منظم و با شبکه­ای به ابعاد 300×100 متر برداشت گردید و نماسازیها در مقیاسهای متفاوت در محیط نرم­افزار 3DNature انجام شد. نتایج کار نشان­دهنده کاهش قابل ملاحظه سطح جنگلها (37%) در 50 سال گذشته می­باشد؛ بیشترین میزان افت درصد تاج‌پوشش به‌میزان 45% بین سالهای 1334 تا 1348 اتفاق افتاده است. درصد تاج‌پوشش در مناطق جنگلی از سال 1348 تا 1376 افزایش یافته (15%+) و از سال 1376 تا 1384 کاهش ملایمی (2%-) را نشان می­دهد.