اثر اندازه بذر، حصارکشی و تیمارهای حفاظتی (محافظ نهال و مالچ) بر استقرار، رشد و زنده‌مانی نهال‌های حاصل از بذرکاری بلندمازو ( Quercus castaneifolia C.A. Mey.) در نخستین فصل رویش

Abstract

در این مطالعه، اثر اندازه بذر، حصارکشی و تیمارهای حفاظتی (محافظ ‌‌نهال و مالچ) بر استقرار، رشد و زنده‌مانی نهالهای حاصل از بذرکاری بلندمازو (<em>Quercus castaneifolia</em>) در سال نخست مطالعه گردید. برای این منظور 1728 عدد بذر سالم، رسیده و با سه اندازه مختلف به شکل تصادفی از 6 درخت مادری در جنگل لوه (استان گلستان) انتخاب شد و در عرصة تخریب‌ یافته این جنگل (ارتفاع 750 متر از سطح دریا) کاشته شد. با استفاده از طرح آزمایشی کرت‌های دوبار خرد شده، اثر سه اندازه بذر شامل: کوچک (قطر کمتر از 15 میلی‌متر)، متوسط (قطر 15تا 17 میلی‌متر) و بزرگ (قطر بیش از 17 میلی‌متر)، دو سطح حصارکشی (محصور و باز) و چهار تیمار حفاظتی (شاهد، مالچ، محافظ ‌‌نهال، محافظ ‌‌نهال همراه مالچ) بر میزان ظهور، درصد استقرار، رشد طولی و زنده‌مانی نهالها بررسی شد. در پایان فصل رویش نخست، نهالهای حاصل از کاشت بذرهای بزرگ، میزان ظهور، درصد استقرار، رشد طولی و درصد زنده‌مانی بیشتری داشتند. حصارکشی عرصه، درصد استقرار نهالها را تقریباً دو برابر افزایش داد و دو تیمار محافظ نهال به‌تنهایی و محافظ نهال همراه با مالچ، سبب افزایش درصد استقرار، درصد زنده‌مانی و طول نهالها شد. از نتایج این تحقیق چنین استنتاج می‌شود که استفاده از بذرهای درشت در بذرکاری، به‌شرط مناسب ‌بودن روش جمع‌آوری، گندزدایی و نگهداری بذر، شانس استقرار نهالهای بلندمازو را افزایش می‌دهد. همچنین استفاده از محافظنهال به‌تنهایی و نیز همراه با مالچ می‌تواند در بهبود درصد استقرار، رشد طولی و درصد زنده‌مانی سال نخست نهالهای بلندمازو مؤثر باشد، اما با احداث حصار مناسب پیرامون عرصه می‌توان از بکارگیری تیمارهای حفاظتی صرفنظر کرد.