زی‌توده و شاخص سطح برگ داغداغان (Celtis caucasica Willd.) در جنگل شهری تایله سنندج

Abstract

جنگلهای شهری از جمله اکوسیستم‌هایی هستند که به‌دلیل کارکردهای متنوع اکولوژیکی و زیست‌محیطی خود از اهمیت فراوانی برخوردارند، بنابراین مطالعة شاخص‌های مختلف اکولوژیکی در جنگل‌داری شهری از اولویت خاصی برخوردار است. این پژوهش با هدف تعیین زی‌توده و شاخص سطح برگ داغداغان (<em>Celtis caucasica </em>Willd.) در یکی از قدیمی‌ترین و باارزش‌ترین جنگلهای شهری شهرستان سنندج به‌نام جنگل تایله با وسعت 7/1 هکتار اجرا شد. ابتدا با استفاده از روش آماربرداری صددرصد، کلیة درختان شماره‌گذاری شده و متغیرهای کمی آنها اندازه‌گیری شدند. از روش مستقیم جمع‌آوری برگ از تاج درختان برای تعیین شاخص‌های اکولوژیک مورد مطالعه استفاده شد. برای هر درخت، برگهای یک‌چهارم تاج جمع‌آوری، توزین (وزن تر) و پس از طی مراحل خشک کردن در آزمایشگاه، وزن خشک آنها محاسبه و به کل درخت تعمیم داده شد. برای محاسبة شاخص سطح برگ نیز از روش وزنی استفاده شد و پس از اندازه‌گیری سطح 5 عدد برگ از هر درخت با استفاده از دستگاه سطح ‌برگ‌سنج و تعیین وزن خشک آنها، نسبت سطح به وزن برگها محاسبه و با توجه به مقدار زیتودة برگ محاسبه شده، شاخص سطح برگ بدست آمد. علاوه بر موارد یادشده، روابط آلومتریک شاخص‌های یادشده با استفاده از رگرسیون چندمتغیره به شیوة گام به گام محاسبه شد. براساس نتایج، متوسط زی‌توده، سطح ویژه و شاخص سطح برگ درختان داغداغان به‌ترتیب برابر 37 کیلوگرم، 5/103 سانتی‌متر مربع بر گرم و 7/3 بدست آمد. در بررسی روابط آلومتریک نیز مشخص شد که تأثیرگذارترین متغیر بر زی‌تودة برگ، متغیر ترکیبی مجذور قطر برابرسینه در ارتفاع درخت (با ضریب تبیین 69/0) و برای شاخص سطح برگ، جذر قطر برابرسینه (با ضریب تبیین 72/0) می‌باشد.