مطالعه قابلیت تولید چوب گونه‌ها و کلن‌های مختلف صنوبر در اراضی جنگلی شمال (مطالعه موردی: منطقه سیاهکل گیلان)

Abstract

مرحله نخست طرح تحقیقاتی استقرار و سازگاری گونه و کلن‌های مختلف صنوبر در اراضی جنگلی شمال در سال 1371 شروع و در سال 1385 نیز خاتمه یافته است. تیمارهای این تحقیق شامل شش گونه و کلن صنوبر و یک گونه بومی جنگلی بوده که عبارتند از: <em>Populus deltoides 77/51</em>، <em>P.d.69/55</em>، <em>P.e.45/51</em>، <em>P.e.I-214</em>، <em>P.trichocarpa</em>، <em>P.simonii</em> و <em>Acer velutinum</em>. مساحت عرصه اجرای این طرح تحقیقاتی 2 هکتار بوده که در نواحی جنگلی منطقه کولاک‌آور شهرستان سیاهکل قرار دارد. نهالهای مورد نیاز در ایستگاه تحقیقات صنوبر صفرابسته تولید و پس از انتخاب و آماده‌سازی زمین کشت گردید. قالب آماری طرح، بلوک‌های کامل تصادفی بود که در سه تکرار و هفت تیمار انجام شد. تعداد درختان در هر قطعه آزمایشی 25 اصله و فاصله آنها از یکدیگر 4 متر بود، ولی در محاسبات آماری فقط داده‌های حاصل از 9 درخت میانی هر قطعه در تجزیه و تحلیلها استفاده شد. در پایان هر فصل رویشی، مشخصه‌های قطر برابرسینه و ارتفاع درختان اندازه‌گیری شدند. در پایان اجرای طرح و با استفاده از میانگین‌های بدست آمده از اندازه‌گیریها، میزان رویش و تولید چوب صنوبر بدست آمد. نتایج این بررسی نشان داد که کلن‌های مقایسه شده در چهار گروه دسته‌بندی شدند. کلن <em>P.e.45/51</em> و گونه <em>P.trichocarpa</em> به‌ترتیب با تولید سالیانه 7/5 و 6/4 مترمکعب در هکتار و در سال در گروه نخست و دوم قرار گرفتند. گونه پلت (شاهد) با 53/0 مترمکعب در هکتار و در سال در گروه آخر قرار گرفت. از بین صنوبر‌های مورد مطالعه، گونه سیمونی با 65/0 مترمکعب در هکتار و در سال، کم‌توانترین گونه صنوبر از نظر تولید چوب تشخیص داده شد. مقایسه میانگین رویش متوسط سالیانه و جاری نیز همانند گروه‌بندی رویش کل بود.