تأثیر حشره‌‌کش گیاهی آزادیراختین و اختلاط آن با پودر حنا بر شب‌پره شمشاد Walker (Lep.: Crambidae) Cydalima perspectalis

Abstract

شب‌‌پره شمشاد با نام علمی <em>Cydalima perspectalis</em> Walker (Lep.: Crambidae) به‌‌عنوان مهم‌ترین آفت گیاهان جنس شمشاد در جهان معرفی شده است. این آفت از زمان ورود به ایران در سال 1395، به‌‌طور بسیار تهاجمی و مخرب بر روی شمشاد‌‌های جنگل‌های هیرکانی فعالیت می‌‌کند. هدف از پژوهش پیش‌‌رو، ارزیابی اثر آفت‌‌کش گیاهی آزادیراختین (نیم‌آزال^®) به‌‌تنهایی و در اختلاط با پودر حنا (به‌‌عنوان سینرژیست) برای کنترل شب‌پره شمشاد بود. آزمایش‌‌ها در قالب طرح کامل تصادفی بر روی لاروهای سن دوم <em>C. perspectalis</em> در شرایط آزمایشگاهی (°C1±27، 10±60 درصد رطوبت نسبی، 16 ساعت روشنایی و هشت ساعت تاریکی) انجام شد. در ابتدا میزان مرگ‌ومیر در سه غلظت از ترکیب گیاهی نیم‌آزال (1500، 1000 و 250 پی‌پی‌ام) به‌همراه تیمار شاهد (آب) در شش تکرار ارزیابی شد. سپس میزان مرگ‌ومیر لارو سن دوم این آفت با سه غلظت از نیم‌آزالدر ترکیب با پودر حنا در سه تکرار بررسی شد. مرگ‌ومیر لاروها پس از 24، 48 و 72 ساعت ثبت شد. نتایج نشان داد که اگر پودر‌ حنا که ماده گیاهی ارزان‌قیمت و در دسترس است، به‌‌عنوان ماده همراه به سم‌پاش حاوی نیم اضافه شود، می‌‌تواند غلظت پیشنهادی نیم‌آزالرا تا 50 درصد کاهش دهد تا استفاده از این ترکیب برای کنترل شب‌پره شمشاد مقرون‌به‌صرفه شود. این اثر سینرژیستی مشابه با زمانی بود که غلظت این آفت‌‌کش به‌میزان دو برابر استفاده شد.