تولید زی‌توده شاخه و برگ درختان وی‌ول (Quercus libani) و مازودار (Q. infectoria) در سال‌های مختلف پس از گلازنی

Abstract

در پژوهش پیش‌رو، به‌منظور برآورد مقدار زی‌توده شاخه و برگ (تاج) درختان بلوط، چهار توده وی‌ول- مازودار (<em>Quercus libani-Q. infectoria</em>) شامل یک توده گلازنی‌نشده (شاهد) و سه توده گلازنی‎شده (سال‌های اول، دوم و سوم پس از گلازنی) بررسی شدند. برای برآورد مقدار زی‌توده تولیدی تاج درخت از روش برداشت جزیی و معادلات آلومتری استفاده شد. سی و شش اصله وی‌ول و 36 اصله مازودار از سه طبقه قطری با ابعاد تاج متوسط و به‌طور تقریب همگن انتخاب شدند و از چهار جهت اصلی تاج درخت به‌صورت تصادفی در قسمت میانی، چهار شاخه انتخاب و قطع شد. به‌منظور برآورد زی‎توده تاج، وزن تر برگ‎های موجود در هر شاخه، وزن تر هر شاخه و همچنین قطر کل شاخه‌های درخت اندازه‌گیری شد. مدل توانی به‌عنوان بهترین مدل برآوردکننده زی‌توده انتخاب شد و مقدار اریبی نسبی و درصد جذر میانگین مربعات خطای برآورد مربوط به زی‌توده شاخه و برگ در هرکدام از توده‌ها برای هر گونه محاسبه شد. برای مقایسه زی‌توده اندازه‎گیری‌شده و برآوردی در سطح شاخه (از طریق معادلات آلومتری)، در هر توده شش شاخه از هر گونه به‌صورت تصادفی انتخاب شد و در مدل‎سازی وارد نشد و مقایسه با آزمون t جفتی انجام شد. نتایج نشان داد که بین مقدار زی‌توده اندازه‌گیری‌شده با مقدار زی‌توده برآوردی تفاوتی وجود نداشت. همچنین این روش در برآورد زی‌توده در سطح شاخه روشی نااریب بود. مقدار زی‌توده تاج توده‌های وی‌ول- مازودار در توده گلازنی‌نشده (9/21 تن در هکتار) در مقایسه با سال‌های اول، دوم و سوم پس از گلازنی (به‌ترتیب 1/26، 2/32 و 3/16 تن در هکتار) بیشتر بود. نتایج پژوهش پیش‌رو می‎تواند در مدیریت و پایش توده‌های جنگلی بلوط که تحت تأثیر گلازنی هستند، مورد استفاده قرار گیرد.