تأثیر جنگلکاری بر میزان ترسیب کربن خاک و زی توده گیاهی در مناطق خشک (مطالعه موردی: پارک جنگلی بختیاردشت اصفهان)

Abstract

تغییر اقلیم و افزایش گرمایش جهانی یکی از چالش‌های مهم‌ در بحث توسعه پایدار است که ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای است. ترسیب کربن در زی‌توده گیاهی و خاک‌های تحت آن، ساده‌ترین و از نظر اقتصادی عملی‌ترین راهکار ممکن به‌منظور کاهش ‌کربن اتمسفری محسوب می‌شود. با توجه به اینکه جنگل‌های شهری از قابلیت بالایی برای جذب کربن اتمسفری و تعدیل اقلیم برخوردارند، بنابراین برای برآورد ترسیب‌کربن گونه کاج تهران (<em>Pinus</em> <em>eldarica</em>) کاشته شده در پارک جنگلی بختیاردشت اصفهان، نمونه‌برداری از زی‌توده، خاک (در دو عمق صفر تا 15 و 15 تا 30 سانتی‌متری) و لاشبرگ به‌صورت تصادفی- منظم انجام شد. ترسیب کربن در زی‌توده گیاهی از طریق معادلات آلومتریک و کربن آلی خاک از روش والکی-بلاک تعیین شد. نتایج نشان داد کشت گونه کاج تهران در این منطقه منجر به افزایش ترسیب کربن به مقدار 4/422 تن در هکتار نسبت به زمین بایر اطراف شده، که ارزش اقتصادی آن در کل مساحت منطقه کشت‌شده، بیش از 5 میلیون دلار محاسبه شد. همچنین نتایج توزیع کربن نشان داد که تنه درختان بیشترین سهم (40 درصد) از ترسیب کربن کل را دارا می‌باشند. بنابراین با توجه به مزایای بسیار زیاد ترسیب کربن، ضروری است که با مدیریت و محافظت مناسب این جنگل‌ها، گام مثبتی به‌منظور کاهش تراکم کربن اتمسفری و در نتیجه کاهش گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی برداشته شود.