تعیین معادله ضریب‌شکل تنه مناسب برای صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoides Marsh) در ایستگاه تحقیقات البرز کرج

Abstract

صنوبر دلتوئیدس (<em>Populus deltoides</em> Marsh) ازنظر رشد و تولید چوب در واحد سطح نسبت به گونه<strong>‌</strong>های دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است<strong>‌</strong>، ازاین<strong>‌</strong>رو می<strong>‌</strong>تواند به<strong>‌</strong>عنوان یکی از گونه<strong>‌</strong>های مهم در زراعت چوب، با هدف تولید و تأمین چوب موردنیاز صنایع کشور مورد استفاده قرار گیرد. در این تحقیق به<strong>‌</strong>منظور تعیین ضریب<strong>‌</strong>شکل حقیقی، تعداد 40 اصله درخت انتخاب شد و متغیرهای طول تا دقت سانتی<strong>‌</strong>متر، قطر در محل نصف ارتفاع کل درخت (ارتفاع کنده و طول تنه افتاده)، قطر در محل 1/0، 3/0، 5/0، 7/0 و 9/0 ارتفاع درخت و همچنین قطر بالایی هر بینه دومتری درخت تا قطر پنج سانتی<strong>‌</strong>متری ساقه در تمام درختان قطع<strong>‌</strong>شده اندازه<strong>‌</strong>گیری شد. سپس ضریب<strong>‌</strong>شکل حقیقی درخت محاسبه و با ضریب<strong>‌</strong>شکل طبیعی، ضریب<strong>‌</strong>شکل هوهه<strong>‌</strong>نادل و ضریب<strong>‌</strong>شکل مصنوعی مقایسه شد. نتیجه به<strong>‌</strong>دست<strong>‌</strong>آمده از مقایسه میانگین ضرایب<strong>‌</strong>شکل در طبقات قطری مختلف به<strong>‌</strong>روش تجزیه<strong>‌</strong>واریانس دوطرفه (ANOVA) نشان داد که بین میانگین ضریب<strong>‌</strong>شکل<strong>‌</strong>ها در طبقات قطری 15 و 25 سانتی<strong>‌</strong>متر با سایر طبقات قطری تفاوت معنی<strong>‌</strong>داری وجود دارد و به<strong>‌</strong>جز ضریب<strong>‌</strong>شکل مصنوعی درخت، سایر ضرایب<strong>‌</strong>شکل تفاوت معنی<strong>‌</strong>داری را با ضریب<strong>‌</strong>شکل حقیقی درخت نشان نمی<strong>‌</strong>دهند. همچنین استفاده از ضریب<strong>‌</strong>شکل حقیقی 5028/0 در منطقه موردپژوهش، حجم حقیقی صنوبر دلتوئیدس را نشان می<strong>‌</strong>دهد و در دیگر مناطق با محاسبه ضرایب<strong>‌</strong>شکل جایگزین می<strong>‌</strong>توان به دقتی نزدیک به ضریب<strong>‌</strong>شکل حقیقی در تعیین حجم صنوبر دلتوئیدس رسید.