تأثیر بستر کاشت، دور آبیاری، مبدأ بذر، پوشش بذر و تاریخ کاشت بر جوانه‌زنی بذر کاج سیاه (پژوهش موردی: نهالستان دارلک مهاباد)

Abstract

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر تیمارهای بستر کاشت، دور آبیاری، مبدأ بذر، پوشش بذر و تاریخ کاشت بر رویش بذرهای کاج سیاه (<em>Pinus nigra </em>Arnold) در نهالستان دارلک مهاباد انجام شد. بدین‌منظور از طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با پنج تیمار، شامل بستر کاشت در چهار سطح (تیمار شاهد: خاک 1: کود دامی 1: شن 1؛ تیمار یک: خاک 1: کود دامی 1: شن 2؛ تیمار دو: خاک 1: کود دامی 1: شن 4 و تیمار سه: شن)، دور آبیاری در سه سطح (هر روز، هر دو روز یکبار و هر سه روز یکبار)، مبدأ بذر در پنج سطح (ارومیه، بیرجند، ترکیه، کلاردشت و گرگان)، پوشش بذر در دو سطح (شن و خاک‌اره) و تاریخ کاشت در دو سطح (بهمن و اسفند) و در پنج تکرار استفاده شد. در طول دوره‌ رویش، صفات جوانه‌زنی مورد اندازه‌گیری‌ قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بهترین صفات جوانه‌زنی بذرهای کاج سیاه در بستر شنی (تیمار سه) و توسط بذرهایی با مبدأ کلاردشت و ارومیه بوده است و سایر تیمارها اثر معنی‌داری بر جوانه‌زنی بذرهای کاج سیاه نداشتند. همچنین اثرات متقابل بین تیمارها نشان داد که بستر کاشت و مبدأ بذر اثرگذارترین عامل‌ها در میان این پنج تیمار بوده‌اند. براساس نتایج، پیشنهاد می‌‌شود برای بهبود رشد و میزان عملکرد تولید نهال کاج سیاه، ترجیحاً از بستر شنی و بذرهای با مبدأ کلاردشت و ارومیه در نهالستان دارلک مهاباد استفاده شود.