خصوصیات شیمیایی تاج‌بارش و آب‌شویی پوشش کف درختان راش در دوره‌های رویش و استراحت

Abstract

تغییرات خصوصیات شیمیایی تاج‎بارش و آب‎شویی پوشش ‎کف در دوره‌های رویش (دارای برگ‎) و استراحت (فاقد ‎برگ) یکی از فرآیندهای اثرگذار بر چرخه بیوژئوشیمیایی در بوم‌سازگان‌های جنگلی به‌ویژه جنگل‌های پهن‌برگ خزان‎کننده است. این پژوهش به بررسی تغییرات خصوصیات شیمیایی تاج‎بارش و آب‎شویی پوشش‎ کف (سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم) گونه راش در دوره رویش و استراحت، در توده راش- ممرز در سری یک طرح جنگلداری دکتر بهرام‌نیا در استان گلستان می‌پردازد. نمونه‌های تاج‎بارش و پوشش‎ کف طی یک سال (87/10/1 الی 88/10/1) بعد از هر بارندگی جمع‌آوری و بررسی شد. برای بررسی تغییرات و مقایسه عناصر آب‎شویی‌شده در تاج و پوشش ‎کف در دو دوره رویش و استراحت از آنالیز آماری تی جفتی در سطح اطمینان 95 درصد استفاده شد. نتایج نشان داد آب‎شویی عناصر سدیم و پتاسیم در آب‎شویی تاج در دوره استراحت (24/3 و 60 کیلوگرم در هکتار) به‎‌طور معنی‌داری بیشتر از دوره رویش (18/7 و 52 کیلوگرم در هکتار) است. همچنین عناصر سدیم، پتاسیم و کلسیم در آب‎شویی پوشش‎ کف در دوره استراحت با مقادیر 12/6، 42/3 و 28 کیلوگرم در هکتار بیشتر از دوره رویش با مقادیر 8/6، 23/5 و شش کیلوگرم در هکتار بود. این پژوهش نشان داد که در جنگل‎های شرق هیرکانی، پوست، شاخه، برگ‎های درحال تجزیه و رسوبات اتمسفری نقش برجسته‎ای در آب‌شویی کاتیون‎ها در دوره استراحت دارند.