تأثیر ایجاد روشنه بر فعالیت آنزیم های خاک در یک جنگل راش شرقی

Abstract

به‌دنبال ایجاد آشفتگی در سطح تاج ­پوشش و تغییر مقدار نور رسیده به کف جنگل ازنظر کمیت (شدت نور) و کیفیت (نور مؤثر بر فتوسنتز)، روشنه‌ها به‌وجود می‌آیند. این پژوهش در روشنه­ های طبیعی قطعه شاهد لنگا در کلاردشت با هدف تعیین میزان تغییرات بر فعالیت دو آنزیم دهیدروژناز و اوره ­آز انجام شد. در جنگل مورد مطالعه 14 روشنه در چهار طبقه مساحت (کمتر از 200 مترمربع، 200 تا 300 مترمربع، 300 تا 400 مترمربع و بیشتر از 400 مترمربع) و چهار طبقه شدت نور نسبی (کمتر از هشت درصد، هشت تا 17درصد، 17 تا 25 درصد و بیشتر از 25 درصد) انتخاب شد. نمونه­ برداری از خاک در عمق صفر تا 20 سانتی­متری در مرکز روشنه­ ها انجام شد. فعالیت آنزیم دهیدروژناز و اوره­ آز با استفاده از واکنش با سوبسترا و با اسپکتروفتومتر سنجش شد. نتایج نشان داد که میزان فعالیت آنزیم دهیدروژناز در طبقه ­های مختلف اندازه روشنه و شدت نور نسبی به‌طور معنی ­داری متفاوت است و بیشترین مقدار فعالیت آنزیم دهیدروژناز در روشنه ­های با اندازه بزرگ (300 تا 400 مترمربع) و در شدت نور کم (کمتر از هشت درصد) مشاهده شد. آنزیم اوره ­آز تفاوت معنی ­داری را در طبقه­ های مختلف اندازه روشنه و شدت نور نسبی نشان نداد. از سوی دیگر، رطوبت نسبی در طبقه ­های مختلف اندازه روشنه و شدت نور نسبی معنی ­دار شد، اما ماده آلی و نیتروژن تفاوت معنی­ داری را نشان ندادند.