نوسان های بین پایه ای و سالانه تولید بذر برودار (Quercus brantii Lindl.) در جنگل داربادام کرمانشاه

Abstract

تولید بذر در جنس بلوط بین ­پایه­ های مختلف و همچنین در سال­ های مختلف نوسان­ های زیادی دارد. در این پژوهش نوسان­ های بین­ پایه­ ای و سالانه تولید بذر برودار (<em>Quercus brantii </em>Lindl<em>.</em>) در جنگل پژوهشی داربادام استان کرمانشاه به ­مدت سه سال (1388 تا 1390) پایش شد. چهل درخت نمونه با استفاده از روش نمونه­ برداری تصادفی با مونه­بندی انتخاب و متغیرهای کمی آنها اندازه­ گیری شد. در ابتدای شهریورماه با استفاده از روش شمارش تاجی، شمار بذر آنها مشخص شد و برای انجام مقایسات مربوط به تولید بذر، متغیر تراکم بذر (شمار بذر در یک مترمربع سطح تاج) نیز محاسبه شد. تحلیل آماری داده­ ها بیانگر نوسان­ های زیاد تولید بذر بین درختان مختلف و همچنین بین سه سال مورد مطالعه بود. درحالی­که در یک سال مشخص برخی درختان اصلاً بذری تولید نکرده بودند، برخی پایه­ ها تراکم بذری بیشتر از 40 داشتند. نامناسبترین شرایط بذردهی مربوط به سال 1388 (میانگین تراکم بذر 1/6) بود. بهترین بذردهی (میانگین تراکم بذر 10/7) نیز در سال 1389 اتفاق افتاد. در سال­ های 1388 و 1390 ازنظر میانگین تراکم بذر بین طبقه­ های قطری مختلف درختان برودار، اختلاف معنی ­داری وجود نداشت، اما در سال 1389 اختلاف در سطح اطمینان 95 درصد معنی­ دار بود. مقایسه میانگین تراکم بذر طبقه­ های قطری مشابه بین سه سال نیز نشان داد که فقط در طبقه­ های قطری میانی اختلاف معنی ­دار در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. درمجموع، نتایج پژوهش پیش ­رو تأثیرگذاری سرشت ذاتی گونه و همچنین زمان (سال بذردهی) را بر تولید بذر گونه برودار تأیید کرد.