پاسخ برخی مشخصه های رویشی و مورفولوژیکی نونهال سمر (Prosopis juliflora (Swartz) DC.) تحت تأثیر عامل‌های بوم شناختی نور و رطوبت

Abstract

اهمیت نور و رطوبت به عنوان عامل‌های بوم­ شناختی ضروری برای رشد و تولید نهال­هایی با ویژگی­های کمی و کیفی بهتر ایجاب می­کند که مناسب­ترین ترکیب تیماری عامل‌های فوق برای هر گونه به‌طور علمی محاسبه شود. پژوهش پیش‌رو اثر برخی از تیمارهای مختلف شدت نور و دوره آبیاری را بر برخی از مشخصه­ های رویشی و مورفولوژیکی نونهال سمر (<em>Prosopis juliflora</em> (Swartz) DC.) مورد مطالعه قرار می­ دهد. بدین منظور بذرهای با مبدأ مشخص جمع­ آوری شدند و مطالعه به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه مرحله نمونه­ برداری به اجرا در­آمد. در هر ترکیب تیماری از10 گلدان به‌عنوان 10 تکرار و درمجموع 180 گلدان استفاده شد. پس از کاشت، تیمارهای دوره آبیاری در دو سطح روزانه و یک روز در میان و شدت نور در سه سطح نور کامل، 75% نور کامل و 50% نور کامل اعمال شد. سپس مشخصه­ های کمی مورد بررسی با نمونه ­برداری تصادفی از نونهال‌ها در سه مرحله اندازه­ گیری شد. براساس نتایج، در هر سه مرحله نمونه ­برداری، اعمال تیمارهای نور و رطوبت باعث ایجاد اختلاف معنی­ دار در اکثر مشخصه­ های رویشی و مورفولوژیکی مورد اندازه­ گیری شد، به‌طوری ‌که مناسب­ترین پاسخ مورفولوژیکی‌ رویشی مشخصه ­های کمی و شاخص کیفی نونهال سمر در پاسخ به تیمار نور کامل با آبیاری یک روز در میان مشاهده شد. اعمال تیمارها تأثیر معنی­ داری بر نسبت زی­ توده اندام هوایی به زی ­توده ریشه نداشت، اما باعث ایجاد اختلاف معنی­ دار در مقادیر ضریب کشیدگی نهال­ها شد. نتایج همچنین نشان داد که بیشترین میزان نرخ جذب خالص در تیمار نور کامل با آبیاری روزانه و بیشترین میزان نرخ رشد نسبی در تیمارهای نور کامل می‌باشد. با توجه به نتایج مشخص شد که گونه سمر نیاز به نور کامل دارد و سایه عاملی محدود کننده برای رشد نونهال­ های این گونه محسوب می­ شود.