بررسی مقدار روغن میوه بنه (Pistachia atlantica Desf.) در طبقات قطری مختلف در استان چهارمحال و بختیاری

Abstract

بنه (<em>Pistachia atlantica</em> Desf.) یکی از گونه‌های درختی باارزش اکولوژیک در زاگرس است که به‌دلیل ارزش اقتصادی، نقش مهمی در حفاظت از منابع آب و خاک دارد. تولید دانه روغنی و امکان استخراج روغن از بذر یکی از مزیت‌های اقتصادی این گونه محسوب می‌شود. پژوهش پیش‌رو به‌منظور تعیین درصد روغن بذر درختان بنه در طبقات قطری مختلف ومعرفی ترکیبات شیمیائی به‌ویژه اسیدهای چرب روغن در جنگل‌های قلعه‌مدرسه لردگان در استان چهارمحال و بختیاری اجرا شد. ابتدا در دامنه قطری 10 تا 50 سانتی‌متر و با فاصله طبقه‌ای 5 سانتی‌متری، تعداد سه اصله درخت در هر طبقه قطری انتخاب شد و با برداشت بذر آنها در پایان فصل رویش،اندازه‌گیری مقدار تولید بذر و روغن در هر طبقه قطری انجام شد. نتایج نشان داد که به‌طور متوسط تولید روغن برای هر درخت در طبقات قطری مختلف به روش سوکسله 27/16 درصد و به روش مکانیکی 19/3 درصد است. بیشترین مقدار تولید روغن به روش سوکسله به میزان 32/1 درصد مربوط به طبقه قطری 45 سانتی‌متر و کمترین مقدار 23/48 درصد متعلق به طبقه قطری 40 سانتی‌متر بود. در روش تحت فشار بیشینه روغن استخراج شده 24/8 درصد مربوط به طبقه قطری 50 سانتی‌متر وکمینه اندازه روغن 16/85 درصد متعلق به درختان طبقه قطری 40 سانتی‌متر‌بود. تجزیه نمونه‌های روغن نشان داد که درمجموع 11 نوع اسید چرب شامل هفت اسید چرب غیراشباع اولئیک،ایزوسیس‌اولئیک، لینولئیک، لینولنیک،پالمیتولئیک، گادوئیک و بهنیک و چهار اسید چرب اشباع پالمیتیک، استئاریک، میرستیک و آراشیدیک در روغن بنه وجود دارد.