تأثیر آلودگی هوا بر ریخت‌شناسی برگ گونه‌های زبان‌گنجشک (Fraxinus rotundifolia Mill.)، چنار (Platanus orientalis L.) و افرا زینتی (Acer negundo L.) (پژوهش موردی: شهر ارومیه)

Abstract

امروزه افزایش غلظت آلاینده‌های هوا در شهرهای بزرگ تبدیل به مشکل بزرگی شده است که می‌تواند بر ویژگی‌های ریخت‌شناسی و فیزیولوژی اندام‌های درختان به‌ویژه برگ آنها تأثیر بگذارد. به‌منظور مطالعه این تأثیر، ابتدا با استفاده از اطلاعات ایستگاه‌های هواسنجی (ثابت و سیار) سازمان حفاظت محیط زیست استان آذربایجان غربی، اقدام به انتخاب پنج منطقه با آلودگی‌های متفاوت شد. در مردادماه 1392 به‌طور تصادفی پنج درخت از سه گونه زبان‌گنجشک (<em>Fraxinus rotundifolia</em> Mill.)، چنار (<em>Platanus orientalis</em> L.) و افرازینتی (<em>Acer negundo </em>L.) در هر منطقه گزینش شدند. سپس برگ‌ها از درختان مورد نظر جمع‌آوری و بلافاصله برای اندازه‌گیری صفات طول دمبرگ، طول پهنک، بیشینه عرض پهنک و سطح برگ به آزمایشگاه منتقل شدند. در اردیبهشت 1393 دوباره برگ‌ها از درختان انتخاب‌شده،جمع‌آوری شدند و اندازه‌گیری‌ها تکرار شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون‌های تجزیه واریانس، دانکن و t جفتی استفاده شد. نتایج نشان داد که صفات ریخت‌شناسی برگ هر سه گونه مورد بررسی به‌طور معنی‌داری در سطح اطمینان 95 درصد تحت تأثیر آلاینده‌های هوا قرار دارند و میزان تأثیر آلاینده‌های هوا بر صفات ریخت‌شناسی برگ هر سه گونه در مردادماه بیشتر از اردیبهشت‌ماه بود.