تأثیر ویژگی‌های خاک و عامل‌های فیزیوگرافی بر صفات رویشی آلبالو وحشی (Cerasus microcarpa C. A. Mey.) در جنگل‌های استان کرمانشاه

Abstract

پژوهش پیش‌رو به‌منظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی درختچه‌های آلبالو وحشی (<em>Cerasus microcarpa</em> C. A. Mey.)با عامل‌های خاکی و فیزیوگرافی در جنگل‌های استان کرمانشاه انجام شد. پس از شناسایی رویشگاه‌های عمده‌ این گونه و با توجه به ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی و فرم زمین، 17 قطعه‌نمونه پنج آری دایره‌ای‌شکل ‌طوری درنظر گرفته شدند که در هر قطعه‌نمونه، درختچه‌ها به‌طور دسته‌ای یا گروه کوچک (حداقل سه درختچه در یک قطعه‌نمونه و درمجموع 122 درختچه) حضور داشته باشند. در مطالعات خاک‌شناسی پس از حفر 17 نیم‌رخ خاک، خصوصیات نمونه‌های هر یک از افق‌ها مانند درصد مواد آلی، درصد آهک، اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی و بافت خاک تعیین شد و تجزیه‌ و تحلیل‌ها با نرم‌افزار PC-ORD انجام شد. نتایج نشان داد که جهت جغرافیایی در انتخاب فرم زمین برای استقرار این ‌گونه نقش مهمی داشت، به‌طوری‌که در شیب‌های شمالی، یال‌ها و دره‌ها و در شیب‌های جنوبی، دامنه‌ها و دشت‌ها بیشترین محل پراکنش این گونه بود. ارتفاع کامل درختان در شیب‌های شمالی و یال‌ها بیشتر از شیب‌های جنوبی و دشت‌ها بود. با افزایش میزان رس، کربنات کلسیم و هدایت الکتریکی خاک و کاهش درصد شیب منطقه، طول تنه افزایش و طول تاج کاهش نشان داد. همچنین ارتفاع کامل درختان با افزایش ارتفاع از سطح دریا و افزایش میزان شن خاک ارتباط مستقیمی داشت. شرایط محیطی حاکم بر جهت‌های جنوبی و دشت‌ها که همراه با افزایش میزان اسیدیته و سیلت خاک بود، باعث افزایش سطح تاج‌پوشش و قطر برابر سینه درختچه‌های آلبالو وحشی شده بود.