آشکارسازی تأثیر خشکسالی بر پویایی زمانی- مکانی جنگل‌های بلوط زاگرس (نمونه موردی: جنگل‌های بلوط لرستان)

Abstract

پوشش جنگلی زاگرس یکی از مهمترین اجزای اکوسیستم زاگرس بوده که نقش مهمی در حفاظت آب و خاک این منطقه ایفا می­کند. خشکسالی به‌عنوان یکی از مخاطرات اقلیم‌شناختی، می­تواند تأثیرات چشم­گیری روی پوشش جنگلی داشته باشد. ازاین‌رو آشکارسازی پویایی مکانی جنگل در پاسخ به خشکسالی بسیار مهم است. هدف اساسی این تحقیق آشکارسازی پویایی مکانی پوشش جنگلی لرستان در پاسخ به تغییرات سالانه خشکسالی است. در این راستا مقادیر شاخص بارزشده پوشش گیاهی (EVI) از تصاویر لندست 5 و 8 برای دوره آماری 2000-2017 استخراج گردید. شاخص بارش استاندارد شده (SPI)، برای دوره آماری مذکور با استفاده از آمار بارش ماهانه 9 ایستگاه سینوپتیک منطقه محاسبه شد. با استفاده از تحلیل همبستگی مکانی ارتباط بین مساحت سالانه پوشش جنگلی و شاحص خشکسالی بررسی شد و در نهایت تابع حساسیت تغییرات مکانی پوشش جنگلی با برازش یک مدل خطی به‌دست آمد. نتایج حاصل از نمونه‏برداری‏های میدانی نشان داد که آستانه EVI > 0.4 را می‏توان به‌عنوان آستانه پوشش جنگلی استان در نظر گرفت. تحلیل همبستگی بیانگر آن بود که سری زمانی 18 ساله پوشش جنگلی، 68/0 با شاخص SPI همبستگی داشته است که این میزان همبستگی در سطح اطمینان 95/0 معنی‏دار بوده است. نتایج حاصل از توسعه تابع حساسیت به تغییرات شاخص SPI بیانگر آن بود که پهنه پوشش جنگلی دارای آستانه سبزینگی تعیین شده، حساسیت قابل توجهی به خشکسالی دارد، به‌نحوی‌که به ازای هر 1/0 واحد تغییر در شاخص SPI میزان مساحت پهنه پوشش جنگلی 14880 هکتار در همان جهت تغییر خواهد کرد.<br /> <strong> </strong><br /> <strong> </strong>