بررسی میزان آلودگی دو کلن صنوبر از گونهPopulus deltoides به ابریشم باف ناجور (Lymantria dispar (Lep.: Lymantriidae در آستانه اشرفیه استان گیلان

Abstract

پروانه ابریشم باف ناجور از آفات مهم درختان پهن برگ و سوزنی برگ میباشد که در اغلب مناطق استان گیلان پراکنش دارد. تاکنون بیش از 400 گونه گیاه از جمله درختان صنوبر به عنوان میزبانهای حشره ثبت شده است. در استان گیلان زراعت صنوبر به دلیل عملکرد بالا مورد استقبال کشاورزان و روستاییان قرار گرفته و در سطح وسیعی کشت میگردد. در بررسیهایی که طی سال 1382 از صنوبرکاریهای آستانه اشرفیه صورت گرفت، بیبرگی و لخت شدن کامل کلنی از صنوبر مشاهده گردید. در حالی که در قطعه صنوبرکاری دیگری که در فاصله 25 متری از این قطعه قرار داشت، خسارت بسیار کم بود. صنوبرهای خسارت دیده گونه P. deltoides کلن 69/55 و مساحت کشت آن حدود6500 متر مربع بود. متوسط ارتفاع درختان در این قطعه 1±19 متر و متوسط قطر برابر سینه آنها 2±25 سانتیمتر بود. کلن صنوبر کمتر خسارت دیده P. deltoides 77/51به مساحت حدود4750 متر مربع، متوسط ارتفاع درختان 5/1±18 متر و متوسط قطر برابر سینه 5±21 سانتیمتر بود. نتایج نمونهبرداری نشان داد که کلن P. deltoides 69/55 نسبت به کلن P. deltoides 77/51 آلودگی بسیار بیشتری به آفت داشت .متوسط تعداد لارو مرده در حاشیه و داخل توده کلن P.d.69/55 به ترتیب 38 و 43 عدد و متوسط تعداد لارو زنده در آنها به ترتیب 750/2 و 6 عدد بود. متوسط تعداد لارو زنده در چهار طبقه ارتفاعی (طوقه تا نیم متری، نیم تا یک متری، یک تا یک و نیم متری و یک و نیم تا دو متری) تنه ده پایه صنوبر در داخل توده این کلن به ترتیب 62/12، 12/12، 87/9، 75/5 عدد و در حاشیه آن 75/12، 37/14، 75/12، 87/8 عدد بوده و تفاوت معنیداری میان آنها به اثبات نرسید. متوسط تعداد دستجات تخم گذاشته شده توسط پروانههای ماده نسل بعد روی کلنهایP. deltoids 69/55 و P. deltoides 77/51 به ترتیب 1/4 و 7/2 بود. نتایج این بررسی نشان داد که اگر چه صنوبر به طور عمومی به عنوان میزبان ابریشم باف ناجور گزارش شده است، اما تفاوتهای فاحشی میان کلنها میتواند وجود داشته باشد. این اختلاف ممکن است به دلیل تفاوتهای مورفولوژیکی و یا تفاوتهای بیوشیمیایی میان کلنها که نشات گرفته از ساختار ژنتیکی متفاوت آنهاست، باشد.