برآورد برخی از فراسنجه‎های جدول زندگی شته Brachycaudus cardui L. روی کنگر فرنگی Cynara scolymus L. در شرایط آزمایشگاهی

Abstract

کنگرفرنگی یا آرتیشو (<em>Cynara</em> <em>scolymus</em> L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که دارای مصارف گوناگون خوراکی و دارویی می‌باشد. شته کنگرفرنگی (<em>Brachycaudus cardui</em> L.) یکی از آفات این گیاه دارویی به‌خصوص در اوایل فصل رویشی آن به‌شمار می‌رود. در این تحقیق زیست‌شناسی و جدول زندگی این حشره در آزمایشگاه در دمای 2± 22 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5± 65 درصد و دوره­ نوری 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی بررسی شد. برای این منظور تعداد 20 پوره هم‌سن تازه متولد شده تا زمان مرگ در قفس­های برگ روی برگ کنگرفرنگی پرورش داده شدند. میانگین طول دوره­ پورگی تا تبدیل شدن به شته­ بالغ 26/0± 75/12 روز به‌دست آمد. همین‌طور طول مدت یک نسل آفت به‌طور متوسط 92/18 روز بود. طول عمر شته به‌طور متوسط 01/1 ± 70/33 روز بود. این شته روی کنگرفرنگی در مرحله زیستی پورگی تلفاتی نداشت و در مرحله­ حشرات کامل جوان نیز مقدار آن اندک بود. بیشترین فراوانی مرگ بین روزهای 38-32 برابر با 67/0 بود. امید به زندگی شته کنگرفرنگی در ابتدای سن اول پورگی 03/33 روز بود و به‌تدریج به‌صورت یکنواخت کاهش یافت. نتایج این تحقیق در مجموع روند کند تلفات و طول عمر نسبتا زیاد این گونه شته را نشان داد.