مطالعه تنوع در عملکرد گل محمدی (Rosa damascena Mill.) مناطق غربی کشور

Abstract

پایه‌های گل محمدی <em>Rosa damascena </em>Mill ) ) از هشت نقطه تحت کشت و کار این گیاه در غرب کشور جمع آوری و در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند . صفات مختلفی شامل عملکرد در یک دوره گل دهی، تعداد گل، درصد ماده خشک، ، وزن تک گل و نسبت وزن گلبرگ به گل کامل در سالهای 1382 و 1383 مورد بررسی قرار گرفتند. ارزیابی و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تجزیه واریانس، گروه بندی میانگینها و تجزیه همبستگی انجام گرفت. از نظر عملکرد گل، تعداد گل، وزن تک گل، درصد ماده خشک گل و نسبت وزن گلبرگ به گل کامل پایه‌های مورد مطالعه، اختلاف معنی داری نشان دادند. مقایسه میانگینها نیز پایه‌های تحت بررسی را بر اساس عملکرد گل، ، وزن تک گل، درصد ماده خشک گل و نسبت وزن گلبرگ به گل کامل به ترتیب در سال 1381 در 4، 2 ،3 و 4 گروه و در سال 1382 در 4 ، 2، 2 و 5 گروه قرار داد. بیشترین میزان عملکرد در هر دو سال به ترتیب از پایه‌های استانهای آذربایجان غربی، ایلام و اردبیل برداشت گردید. از نظر درصد ماده خشک نیز ، در هر دو سال پایه‌های لرستان، آذربایجان شرقی، همدان، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان بیشترین مقدار، و از نظر وزن تک گل، پایه‌های اردبیل، لرستان، آذربایجان غربی و همدان بیشترین میزان را نشان دادند. همچنین بالاترین نسبت وزن گلبرگ به گل کامل در پایه زنجان و کمترین میزان آن در پایه‌ آذربایجان شرقی مشاهده گردید. نتایج ارزیابیهای فوق بر روی صفات تحت بررسی نشان دهنده تنوع در عملکرد و صفات مرتبط با آن آن در گل محمدی مناطق غربی بودند. همچنین علاوه بر امکان گروه‌بندی پایه‌ها بر اساس منشا جغرافیایی ، میزان عملکرد، تعداد گل و درصد ماده خشک که در این مطالعه همبستگی بالایی نیز باهم نشان دادند، از جمله معیارهای دسته‌بندی، ارزیابی و گزینش پایه‌های گل محمدی در مناطق غربی کشور می‌باشند.