تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی و نیتروژن بر عملکرد روغن در گیاه دارویی همیشه بهار (.Calendula officinalis L)

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی و نیتروژن بر عملکرد روغن و اجزای آن در گیاه دارویی همیشه بهار (.<em>Calendula officinalis </em>L)، در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان آزمایشی به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی، شامل سطوح نیتروژن به‌ترتیب با صفر، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و دور آبیاری 40، 80 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر بودند. نتایج نشان داد که اثر دور آبیاری بر عملکرد روغن، عملکرد دانه، درصد روغن، وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق و قطر طبق در سطح 1 درصد معنی‌دار است. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین عملکرد روغن و عملکرد دانه به‌ترتیب با 3/505 کیلوگرم در هکتار و 3044 کیلوگرم در هکتار از دور آبیاری 40 میلی‌متر تبخیر و بیشترین درصد روغن به میزان 15/24 درصد نیز از دور آبیاری 120 میلی‌متر تبخیر بدست می‌آید. همچنین اثر نیتروژن بر عملکرد روغن، عملکرد دانه، درصد روغن، وزن هزار دانه، تعداد دانه در طبق و قطر طبق در سطح 1 درصد معنی‌دار است. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین عملکرد روغن، عملکرد دانه از کاربرد 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به‌ترتیب با 4/377 کیلوگرم در هکتار، 1998کیلوگرم در هکتار و بیشترین درصد روغن به میزان 16/22 درصد از کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل می شود. نتایج این آزمایش نشان داد که تنش خشکی و کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار، درصد روغن در گیاه دارویی همیشه بهار را افزایش داده، اما عملکرد روغن در چنین شرایطی کاهش یافت.