کاربرد اسانس اکالیپتوس (Eucalyptus globulus Labill) برای کنترل شپشه‌آرد (Tribolium confusum Jacquelin du Val)

Abstract

چگونگی تأثیر مؤلفه‌های زمانی در کاربرد اسانس اکالیپتوس (<em>Eucalyptus globulus</em> Labill.) برای کنترل حشرات کامل شپشه آرد (<em>Tribolium confusum</em> Jacquelin du Val) مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد بازه زمانی مؤثر بودن اسانس، پس از گذشت 1، 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت از تیمار، حشرات در معرض ظروف تیمار شده با پنج غلظت 205، 328، 460، 615 و 902 میکرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. در آزمایش‌های دیگری، LC₅₀ براساس 1، 2، 4، 8 و 16 ساعت قرار گرفتن در معرض اسانس تعیین گردید. در نهایت، اثر کشندگی تجمعی از طریق برآورد مرگ و میر ناشی از غلظت‌های 90، 170، 340، 510، 680 و 850 میکرولیتر بر لیتر هوا پس از 3، 6، 9، 12 و 24 ساعت مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های اول نشان داد که تأخیر بیش از 16 ساعت اثر اسانس را تا حد صفر کاهش داد. به‌طوری که مقادیر LC₅₀ در آزمایش‌های دوم، به‌ترتیب 1384، 4/201، 131، 3/141 و 9/85 میکرولیتر بر لیتر هوا برآورد گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که با چهار ساعت بسته نگه داشتن فضا می‌توان نتایج مؤثری بدست آورد. در برآورد اثر تجمعی، مرگ و میر پس از 24 ساعت به‌ترتیب 6/41، 6/91، 100، 100، 100 و 100 درصد بود. مشخص شد که بخش عمده‌ای از مرگ ‌و میر در حدود 3 ساعت اول ایجاد می‌شود. بنابراین گرچه این اسانس در ساعات اولیه به‌خوبی می‌تواند حشرات را کنترل کند، اما از آنجا که تأثیر اسانس خیلی زود کاهش می‌یابد برای دستیابی به حداکثر تأثیر اسانس باید زمان کاربرد آن بدرستی انتخاب شود.