بررسی اثرات نعناع، جعفری، شوید، گشنیز، سیر و ریحان بر عملکرد، فاکتورهای خونی، سیستم ایمنی، مورفولوژی روده و طعم گوشت در جوجه‌های گوشتی

Abstract

آنتی‌بیوتیک‌ها اثر مثبتی بر عملکرد جوجه‌های گوشتی دارند، اما احتمالاً دارای اثرات منفی مانند ایجاد مقاومت‌های میکروبی در انسان و دام می‌شوند. یکی از جایگزین‌های آنتی‌بیوتیک به‌عنوان محرک رشد، گیاهان دارویی هستند. به همین منظور برای بررسی اثرات گیاهان دارویی (نعناع، جعفری، شوید، گشنیز، سیر و ریحان) با آنتی‌بیوتیک آزمایشی با 480 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه رأس 308 در قالب 8 تیمار و 3 تکرار (هر تکرار شامل 20 پرنده) اجرا شد. تیمارها شامل گروه شاهد (جیره پایه بدون هیچ‌گونه افزودنی)، تیمار گیاهان دارویی و معطر به‌ترتیب: نعناع، جعفری، شوید، گشنیز، سیر و ریحان هر کدام به میزان 5/1% و تیمار آنتی‌بیوتیک ویرجینیامایسین به میزان ppm15 بود. وزن زنده، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی، فاکتورهای خونی، سیستم ایمنی و طعم گوشت در پایان دوره مورد اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که ویرجینیامایسین وزن بدن و خوراک مصرفی را در کل دوره تحت تأثیر قرار داد (05/0><em>p</em>)، در حالیکه ضریب تبدیل غذایی تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت (05/0<<em>p</em>). کمترین میزان کلسترول و LDL سرم در تیمار سیر مشاهده شد (05/0><em>p</em>). کمترین میزان اسید اوریک خون مربوط به تیمار جعفری بود (05/0><em>p</em>). عیار آنتی‌بادی علیه گلبول قرمز گوسفند در پاسخ ثانویه در سیر و شوید بیشترین بود (05/0><em>p</em>)، البته عیار آنتی‌بادی علیه ویروس واکسن نیوکاسل تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت (05/0<<em>p</em>). نسبت هتروفیل به لنفوسیت در سیر کمترین و در کنترل بیشترین بود (05/0><em>p</em>). وزن نسبی بورس و طحال به‌عنوان دو ارگان لنفوئیدی بین تیمارها اندازه‌گیری شد، که تفاوت معنی‌داری نداشت (05/0<<em>p</em>). ارتفاع پرز روده در هیچ‌یک از قسمت‌های روده معنی‌دار نبود (05/0<<em>p</em>). نسبت ارتفاع پرز روده به عمق کریپت و نسبت ارتفاع پرز به عرض آن معنی‌دار بود (05/0><em>p</em>). بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود که گشنیز و نعناع بیشترین تأثیر را بر رنگ، طعم، بافت و پذیرش کلی گوشت مرغ داشته (05/0><em>p</em>) و می‌توان از آنها به‌عنوان افزودنی غذایی در جیره طیور استفاده کرد.