اثر ضد لیستریایی عصاره اتانولی و آبی گیاه خوشاریزه (Echinophora platyloba DC.) در محیط کشت و شیر

Abstract

<em>لیستریا مونوسیتوژنز</em> به‌عنوان یکی از باکتری‌های منتقله از مواد غذایی به‌ویژه محصولات لبنی شناخته می‌شود. تقاضا برای جایگزینی نگهدارنده‌های شیمیایی با ترکیب‌های طبیعی افزایش یافته است. این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر عصاره اتانولی و آبی گیاه خوشاریزه (<em>Echinophora platyloba</em> DC.) روی باکتری <em>لیستریا مونوسیتوژنز</em> به روش تهیه رقّت لوله‌ای در محیط کشت مایع و شیر، طراحی و اجرا شد. برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) از روش استاندارد میکرودایلوش (Microdilution) استفاده شد و حداقل غلظت باکتری‌کشی (MBC) با استفاده از کشت روی محیط جامد تعیین شد. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره‌های آبی و اتانولی به‌ترتیب 50 و mg/ml70 و حداقل غلظت باکتری‌کشی برای این عصاره‌ها به‌ترتیب 70 و mg/ml100 بدست آمد. براساس نتایج بدست آمده، هر دو عصاره آبی و اتانولی اثر ضد لیستریایی قابل قبولی در شیر از خود نشان دادند، به‌نحوی که جمعیت باکتریایی در گروه کنترل نسبت به تیمارهای حاوی این عصاره‌ها، در دمای 4 درجه سانتی‌گراد پس از گذشت 72 ساعت، اختلاف معنی‌داری نشان دادند (0.05><em>P</em>). همین نتایج در دمای 25 درجه سانتی‌گراد نیز بدست آمد که پس از گذشت 24 ساعت، بین گروه کنترل و تیمارهای حاوی عصاره (اتانولی و آبی) اختلاف معنی‌داری مشاهده شد (0.05><em>P</em>). نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره آبی گیاه خوشاریزه، اثر ضد لیستریایی قوی‌تری نسبت به عصاره اتانولی داشت. همچنین مشخص گردید که تأثیر ضد لیستریایی عصاره آبی این گیاه در دمای 4 درجه نسبت به دمای 25 درجه بیشتر بود.