بررسی تأثیر عصاره و اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.) و اسانس رزماری (Rosmarinus officinalis L.) روی برخی مراحل زیستی غیربالغ شب‌پره آرد (Ephestia kuehniella (Zeller) (Lep: Pyralidae))

Abstract

به علت محدودیت استفاده از سموم در کنترل آفات انباری و خطر ایجاد مسمومیت توسط سموم شیمیایی برای جانوران خونگرم نیاز به استفاده از سموم با خطر کمتر، ازجمله ترکیب‌های گیاهی بیش از پیش احساس می‌گردد. عصاره‌ها و اسانس‌های گیاهی سازگار با طبیعت هستند و در انبارهای مواد غذایی می‌توان از آنها برای مبارزه با آفات انباری استفاده کرد. در این تحقیق سمّیت تنفسی اسانس گیاهان زیره سبز (<em>Cuminum</em> <em>cyminum</em> L.) و رزماری (<em>Rosmarinus</em> <em>officinalis</em> L.) و سمّیت گوارشی عصاره گیاه زیره سبز روی شب‌پره آرد <em>Ephestia</em> <em>kuehniella</em> (Zeller) بررسی شد. عصاره‌گیری از زیره سبز به روش الکلی انجام و اسانس‌های زیره سبز و رزماری با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شد. عصاره زیره سبز با جیره غذایی مخلوط و در اختیار آفت قرار گرفت، ولی اسانس‌ها به روش تنفسی یا تدخینی استفاده شدند. آزمایش‌ها در شرایط کنترل‌شده (دمای ºC1±27، رطوبت 5±50% و دوره نوری 14:10 (تاریکی: روشنایی)) انجام شد. تأثیر هر یک از مواد روی درصد مرگ‌ و میر لاروها و شفیره‌ها و طول دوره لاروی، بررسی و با یکدیگر مقایسه شد. نتایج نشان داد، اسانس زیره سبز نسبت به عصاره زیره سبز و اسانس رزماری بیشترین درصد کشندگی را روی آفت دارد. بنابراین با توجه به تأثیر مثبت این ترکیب‌ها در تلفات آفت، استفاده از این عصاره و اسانس‌های گیاهی ضمن مطالعات بیشتر می‌تواند گزینه مناسبی برای کنترل آفات در انبارهای مواد غذایی، سیلوها، سایر مکان‌های بسته و ... باشد.