مقایسه عملکرد کمّی و کیفی روغن اسانسی گونه‌های مختلف آویشن (Thymus) در رویشگاه‌های طبیعی استان کردستان

Abstract

این تحقیق به‌منظور بررسی کمّیت و کیفیت روغن اسانسی گونه‌های آویشن (<em>Thymus</em>) در رویشگاه‌های طبیعی استان کردستان در سال 1389 انجام شد. برای انجام این تحقیق 6 گونه آویشن (<em>T. daenensis</em>، <em>T. fedtschenkoi</em>، <em>T. pubescens</em>، <em>T. fallax</em>، <em>T. kotschyanus</em>، <em>T. transcaucasicus</em>) در رویشگاه‌های مختلف شناسایی و برای اسانس‌گیری استفاده شد. استخراج روغن اسانسی به روش تقطیر با آب (سیستم کلونجر) و ترکیب‌های آن با سیستم‌های گاز کروماتوگراف (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. نتایج نشان داد که بیش از 30 ترکیب شیمیایی متفاوت در روغن اسانسی گونه‌های آویشن وجود دارند که تیمول، کارواکرول، ژرانیول، آلفا-ترپینئول و لینالول مهمترین ترکیب‌های گونه‌های مورد بررسی بودند. بازده روغن اسانسی <em>T. fallax</em> 3.05%، <em>T. daenensis</em> 2.53%، <em>T. pubescens</em> 2.38%، <em>T. transcaucasicus</em> 1.51%، <em>T. fedtschenkoi</em> 1.31% و گونه <em>T. kotschyanus</em> نیز 1.05% بود. مقدار تیمول در گونه‌های <em>T. Fedtschenkoi</em>، <em>T. daenensis</em>، <em>T. pubescens</em> و <em>T. kotschyanus</em> به‌ترتیب 70.6، 62.2، 27. و 1.5 درصد و مقدار کارواکرول در روغن اسانسی گونه‌های <em>T.</em> <em>daenensis</em>، <br /> <em>T. fedtschenkoi</em> و <em>T. pubescens</em> به‌ترتیب 4.8، 3.43 و 0.74 درصد بود.