ارزیابی تأثیر نانو ذرات سبز اکسید مس (CuO) بر مهار قارچ Botrytis cinerea عامل بیماری کپک خاکستری گوجه‌فرنگی

Abstract

شناسه دیجیتال (DOR):<br />98.1000/1735-0905.1398.35.54.93.1.1575.1610<br /> <br />قارچ <em>Botrytis</em> <em>cinerea</em> از مهمترین بیمارگرهای گوجه‌فرنگی و عامل بیماری کپک خاکستری است. امروزه استفاده از نانوذرات برای مهار بیماری‌های گیاهی مورد توجه ویژه قرار گرفته است. در این پژوهش، تأثیر نانو ذره اکسید مس بیوسنتز شده توسط گیاه اکالیپتوس بر مهار رشد قارچ <em>B. cinerea</em>، طی سه آزمایش بررسی شد. در آزمایش اول اثر غلظت‌های 100، 200، 400 و 600 قسمت در میلیون و در آزمایش دوم اثر غلظت‌های 400، 600، 800 و 1200 قسمت در میلیون نانوذرات اکسید مس بر شدت بیماری کپک خاکستری در شرایط گلخانه‌ای بررسی شد. در آزمایش سوم اثر غلظت‌های 400، 600 و 800 قسمت در میلیون نانوذرات اکسید مس بر شدت بیماری کپک خاکستری روی برگ‌های بریده مورد تحقیق قرار گرفت. نتایج هر سه آزمایش بیانگر آن بود که نخست نانوذرات اکسید مس قادر به کنترل رشد قارچ <em>B. cinerea</em> و بیماری کپک خاکستری در شرایط درون شیشه و درون زیوه هستند. درثانی در هر سه آزمایش بین میزان غلظت نانو ذرات اکسید مس و میزان بازدارندگی از رشد قارچ و کنترل بیماری یک رابطه معکوس و معنی‌دار در سطح احتمال 1% (<em>P</em>≤1%) وجود دارد. به گونه‌ای که در شرایط درون شیشه غلظت‌های 400 و 600 قسمت در میلیون و در شرایط درون زیوه شامل آزمایش‌های گلخانه‌ای غلظت‌های 800 و 1200 قسمت در میلیون و در آزمون برگ‌های بریده به‌ترتیب غلظت‌های 600 و 800 قسمت در میلیون نانو ذرات مؤثرترین غلظت‌ها در کنترل قارچ و بیماری حاصل از آن بودند. بر این اساس با افزایش غلظت نانو ذرات اکسید مس میزان رشد کلنی قارچ کمتر و میزان شدت بیماری نیز کاهش یافت. در نهایت نتایج نشانگر آن بود که نانوذرات اکسید مس بر مهار قارچ <em>B. cinerea</em> و میزان گسترش بیماری کپک خاکستری حاصل از این قارچ مؤثر است و کاربرد آن توصیه می‌گردد.