بررسی صفات مورفولوژیکی جمعیت‌های گیاه دارویی بومادران (Achillea millefolium L.) در فواصل مختلف آبیاری

Abstract

به‌منظور بررسی اثر فواصل آبیاری بر صفات زراعی جمعیت‌های وحشی بومادران (<em>Achillea millefolium</em> L.)، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1391 و 1392 اجرا شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل فواصل آبیاری (7، 14 و 21 روز) و 19 جمعیت وحشی بومادران بود. ولی از آنجایی که در فاصله آبیاری 21 روز بسیاری از گیاهان از بین رفتند، فاصله آبیاری 21 روز از آنالیزها حذف گردید و مقایسه‌ها با دو فاصله آبیاری 7 و 14 روز ادامه یافت. نتایج حکایت از اثر معنی‌دار (≤0.05) عوامل دور آبیاری و جمعیت بر صفات قطر گیاه، ارتفاع گیاه، تعداد ساقه گل‌دهنده، قطر گل‌آذین، تعداد گل و زمان کامل شدن گل داشت. نتایج نشان داد که با افزایش فاصله کم‌آبیاری از 7 روز به 14 روز، قطر، ارتفاع گیاه و قطر گل‌آذین کاهش یافته؛ تعداد گل‌آذین افزایش یافته و گلدهی و تکمیل دوره رشد در اغلب جمعیت‌های مورد مطالعه تسریع شد. 19 جمعیت بومادران در سه خوشه گروه‌بندی شدند که جمعیت‌های خوشه I، ارتفاع و عملکرد گیاه بیشتری داشته و در زمان طولانی‌تری به گلدهی کامل رسیدند. در حالی‌که جمعیت‌های خوشه III، قطر گیاه، قطر گل‌آذین، تعداد ساقه گل‌دهنده و تعداد گل‌آذین بیشتری داشته و در زمان کوتاه‌تری به گلدهی کامل رسیدند که نشان‌دهنده توان تولید مطلوب جمعیت‌های بومادران این خوشه در شرایط نیمه‌خشک می‌باشد.