مطالعه پترولوژی و کانه‌زایی توده‌های نفوذی دره سه هزار تنکابن به هدف تعیین پتانسیل‌های معدنی

Abstract

<strong>منطقه سه هزار در جنوب شهرستان تنکابن در استان مازندران واقع شده است که در نزدیکی کمربند طارم </strong><strong>–</strong><strong> هشتجین قرار دارد، وجود توده گرانیتوئیدی در منطقه می‌تواند از نظر پتانسیل کانی‌زایی دارای اهمیت باشد.</strong><strong>مجموعه زمین‌شناختی در اطراف محدوده برونزد یافته عمدتاً دربرگیرنده واحدهای سنگی پالئوزوییک تا سنوزوئیک می‌باشد. </strong><strong>در مطالعه اخیر </strong><strong>تعدادی نمونه </strong><strong>جهت مطالعات میکروسکوپی و پتروگرافی</strong><strong> و نیز </strong><strong>تعدادی نمونه از گرانیت‌های منطقه جهت طبقه‌بندی سنگ‌ها </strong><strong>مورد استفاده قرار گرفت. </strong><strong>با توجه به بررسی­های انجام شده بر­ روی مقاطع صیقلی، کانی­های پیریت، کالکوپیریت و مگنتیت مشاهده شدند. بافت‌هایی که در نمونه مقاطع نازک مشاهده می‌شود شامل گرانولار، هیالوپورفیریتیک و ویتروفیریک است. وجود بافت‌های پورفیری نشان‌دهنده</strong><strong>نفوذی‌های همزمان با آتش‌فشانی و آواری‌های منشأ گرفته از آن‌هاست. </strong><strong>کانی‌های اصلی موجود در منطقه شامل کوارتز، فلدسپار پتاسیم، پلاژیوکلاز و در برخی نمونه‌ها هورنبلند بیوتیت، و پیروکسن به‌عنوان کانی اصلی ظاهرشده‌اند. کانی‌های فرعی موجود در نمونه‌ها نیز شامل اسفن، اکسیدهای آهن پیروکسن، آپاتیت و کانی‌های اپک می‌باشند. </strong><strong>مطالعات سنگ‌شناسی نشان داد سنگ‌های منطقه از نوع گرانیت،گرانودیوریت، سینیت تا کوارتزسینیت و کوارتزمونزونیت می‌باشد. ماگما در این منطقه از نوع آلکالن تا کالک آلکالن است و از نوع منیزین و در محدوده متاآلومین تا پرآلومین می‌باشد. گرانیت­های منطقه از نوع پرآلومین و دارای جایگاه تکتونیکی حاشیه فعال قاره­ و از نوع تیپ </strong><strong>I</strong><strong> می­باشد.</strong><strong>برای تایید ارتباط بین عناصر </strong><strong>Au-Cu-Fe</strong><strong> از زمین‌آمار بر روی داده‌های آبراهه‌ای استفاده شد. مطالعات واریوگرافی بر روی داده‌های آبراهه‌ای نشان داد مدل کروی بهترین مدل برازش داده شده و دامنه وابستگی مکانی برای سه عنصر </strong><strong>Au</strong><strong>, </strong><strong>Cu</strong><strong> و </strong><strong>Fe</strong><strong> تقریباً 350 متر است. ارزیابی نتایج زمین‌آمار با محاسبه مجذور میانگین مربعات خطا (</strong><strong>RMSE</strong><strong>) و محاسبه میانگین خطا </strong><strong>(</strong><strong>MAE</strong><strong>)</strong><strong> نشان‌دهنده دقت قابل قبول مدل واریوگرام است. با توجه به نمودارهای ماینرت، بررسی‌های انجام شده و همبستگی مکانی عناصر این</strong><strong> نتیجه به دست می‌آید که این توده‌ها می‌تواند با ذخایر آهن-طلا-مس مرتبط باشد.</strong>