بررسی آگاهی، میزان و نحوه مصرف اسیدفولیک در بارداری و پیش بارداری: یک مرور نظام‌مند و متآنالیز

Abstract

مقدمه: اسیدفولیک، یک ماده مغذی مهم برای حفظ و ارتقاء سلامت محسوب می‌شود و کمبود اسیدفولیک در دوران بارداری احتمال سقط خودبه‌خودی جنین، نقص لوله عصبی، پره‌اکلامپسی، دکولمان جفت، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و کم‌خونی را افزایش می‌دهد و بسیاری از موارد ذکر شده، از طریق افزایش دریافت اسیدفولیک در بارداری و پیش بارداری قابل پیشگیری است. مطالعه حاضر با هدف تعیین سطح آگاهی و میزان مصرف اسیدفولیک در بارداری و پیش بارداری به‌روش متاآنالیز انجام شد. روش‌کار: در این مطالعه مرور سیستماتیک و فراتحلیل (متاآنالیز) به منظور یافتن مقالات مرتبط، مجلات فارسی و انگلیسی زبان نمایه شده در SID، Iranmedx، Irandoc، Magiran، Scopus و Pubmed با استفاده از کلید واژه‌های Mesh تا اول مرداد سال 1397 مورد جستجو قرار گرفتند. جهت بررسی ناهمگنی در مطالعات از شاخص I² استفاده شد. داده‌ها با روش متاآنالیز و با استفاده از مدل اثرات تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته­ها: از بین 2366 مقاله یافت شده در جستجوی اولیه، تعداد 16 مطالعه برای مرور سیستماتیک و متاآنالیز انتخاب گردید. در متاآنالیز انجام شده با توجه به مدل اثرات تصادفی به‌دلیل میزان ناهمگنی 97%، حیطه شنیدن نام اسیدفولیک توسط زنان 8/84% (1/90-5/77)، آگاهی زنان از نقش اسیدفولیک 2/37% (1/48-5/27)، آگاهی از زمان مصرف اسیدفولیک 3/27% (3/39-9/17)، آگاهی از دوز صحیح مصرف اسیدفولیک 2/75% (2/84-3/63)، مصرف اسیدفولیک در بارداری 74% (6/81-2/65)، مصرف اسیدفولیک در قبل از بارداری 3/18% (9/25-6/12)، مصرف منظم 47% (3/90-8/7) و مصرف نامنظم اسیدفولیک در مجموع 9/40% (7/82-1/9) برآورد شد. نتیجه­گیری: سطح آگاهی زنان سنین باروری نسبت به مکمل اسیدفولیک و نقش ارزنده آن در بارداری مطلوب نمی‌باشد. از آنجا که پرسنل بهداشتی به‌عنوان مهم‌ترین منبع کسب اطلاعات در زمینه مصرف اسیدفولیک شناخته شده‌اند، لذا اهتمام بیشتر آنان در این رابطه کمک شایانی به افزایش سطح آگاهی زنان می‌نماید.