تأثیر اختصاصی کردن پیامهای آموزشی بر انتخاب نوع زایمان در زنان باردار: کارآزمایی بالینی

Abstract

مقدمه: زایمان به روش سزارین نسبت به زایمان طبیعی عوارض بیشتری دارد، اما شیوع آن بیشتر از نرخ توصیه شده سازمان جهانی بهداشت است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر اختصاصی کردن پیام­های آموزشی بر انتخاب نوع زایمان در زنان باردار انجام شد. روش‌کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی شده دو گروهه در سال 1395 بر روی ۷۲ زن در هفته ۲۵-۲۰ بارداری در شهر اصفهان انجام شد. افراد به دو گروه ۳۶ نفره آزمون و کنترل تقسیم شد. پیش‌آزمون به‌وسیله پرسشنامه متغیرهای آگاهی، نگرش، خودکارآمدی درک شده، حمایت اجتماعی درک شده و قصد زایمان در هر دو گروه انجام شد. سپس در گروه آزمون به هر زن و همسرش بر اساس نمره هر قسمت از پیش‌آزمون، پیام­های آموزشی اختصاصی در فایل کامپیوتری داده شد. در هفته 37 بارداری، پس‌آزمون انجام شد و بعد از زایمان، نوع زایمان در پرسشنامه ثبت شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 22) و آزمون‌های تی مستقل، تی زوجی، من‌ویتنی و کای اسکوئر انجام شد. میزانp کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: قبل از مداخله آگاهی، نگرش، خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و قصد نوع زایمان بین دو گروه تفاوت معناداری نداشت (05/0<p)، اما بعد از مداخله میانگین آنها در گروه آزمون بیشتر از گروه کنترل بود (001/0>p). تغییر تصمیم قطعی زایمان واژینال در گروه آزمون از 6/30% به 3/58% و در گروه کنترل از 16/30% به 1/۳۶% رسید که در گروه آزمون به‌طور معناداری بیشتر بود (۰۳/۰=p). نسبت زایمان طبیعی در گروه آزمون (2/72%) بیشتر از گروه کنترل (8/52%) بود (۰۴/۰=p). نتیجه‌گیری: پیام­های اختصاصی مبتنی بر آگاهی، خودکارآمدی، نگرش و حمایت اجتماعی درک شده باعث افزایش انتخاب روش زایمان طبیعی در زنان باردار می‌شود. برنامه­های آموزشی بر اساس این عوامل روان‌شناختی برای هدایت مداخلات آموزشی در بارداری پیشنهاد می­شود.