تأثیر کرم لاوندر با یا بدون حمام پا بر استرس، اضطراب و افسردگی زنان پس از زایمان: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترلشده

Abstract

مقدمه: دوران پس از زایمان، یک دوران آسیب­پذیر از نظر مشکلات روانی می­باشد. طب گیاهی ممکن است یک مداخله مؤثر جهت بهبود وضعیت روانی مادران باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر کرم لاوندر با یا بدون حمام پا بر استرس، افسردگی و اضطراب انجام شد. روش‌کار:این مطالعه کارآزمایی تصادفی کنترل شده در سال 93-1392 بر روی 141 زن 40-18 ساله با بارداری اول تا سوم با سن بارداری 28-25 هفته در تبریز انجام شد. افراد در سه گروه دریافت­کننده کرم لاوندر و حمام پا، کرم لاوندر به تنهایی و پلاسبو قرار گرفتند. زنان از بلافاصله پس از زایمان به مدت 6 هفته، 5/1 ساعت قبل از خواب حدوداً 2 گرم (2 بند انگشت) از کرم (لاوندر یا پلاسبو) را به‌طور موضعی به پاها می­مالیدند. گروه حمام پا بعد از مصرف کرم پاهای خود را در آب گرم غوطه­ور می­کردند. اضطراب، افسردگی و استرس قبل از مداخله و 6 هفته پس از زایمان با استفاده از پرسشنامه افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (نسخه 14) و آزمون‌های آنالیز واریانس یک‌طرفه، کروسکال والیس و من­ویتنی­یو استفاده شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: قبل از مداخله بین سه گروه از نظر نمره اضطراب، افسردگی و استرس تفاوت آماری معنی­داری وجود نداشت. 6 هفته پس از زایمان تفاوت آماری معنی­داری بین سه گروه از نظر اضطراب (001/0>p)، استرس (001/0>p) و افسردگی (001/0>p) وجود داشت که بر اساس آزمون من­ویتنی‌یو، تفاوت دو گروه مداخله با گروه پلاسبو از نظر آماری معنی­دار بود (05/0p<)، اما بین دو گروه مداخله تفاوت آماری معنی­داری وجود نداشت. نتیجه­گیری: کرم لاوندر با یا بدون حمام پا می­تواند اضطراب، افسردگی و استرس زنان را در دوره پس از زایمان کاهش دهد.