ارتباط استرس، اضطراب و افسردگی با رفتارهای خودمراقبتی دوران بارداری در زنان در معرض خطر زایمان زودرس

Abstract

مقدمه: بارداری با تغییرات گسترده­ روانی و جسمی در مادران باردار همراه می­باشد. استرس، اضطراب و افسردگی از جمله عوامل تأثیرگذار بر عملکرد و عدم توجه به خود در زنان باردار می­­باشد. یکی از پرکاربردترین تئوری­ها در زمینه خودمراقبتی، تئوری اورم است. مطالعه حاضر با هدف تعیین ارتباط رفتارهای خودمراقبتی مبتنی بر تئوری اورم با استرس، اضطراب و افسردگی دوران بارداری در زنان در معرض خطر زایمان زودرس انجام شد.<br /> روش‌کار: این مطالعه همبستگی ­توصیفی در سال 1394 بر روی 176 زن باردار 26-24 هفته در معرض خطر زایمان زودرس مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه غربالگری زایمان زودرس هولبروک، فرم مشخصات فردی و مامایی، پرسشنامه اقدامات مراقبتی دوران بارداری هارت و پرسشنامه استرس، اضطراب و افسردگی DASS₂₁ بود. بر اساس پرسشنامه غربالگری زایمان زودرس هولبروک، افراد واجد شرایط ورود به مطالعه انتخاب شدند. بر اساس پرسشنامه اقدامات مراقبت­های دوران بارداری هارت، رفتار­های خودمراقبتی و بر اساس پرسشنامه استرس، اضطراب و افسردگی DASS₂₁، اضطراب، افسردگی و استرس ارزیابی شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون­های­ همبستگی پیرسون و اسپیرمن انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی­دار در نظر گرفته شد.<br /> یافته­ها: بین نمره خودمراقبتی با استرس (004/0=p) و افسردگی (032/0=p) ارتباط خطی معنادار و معکوس وجود داشت، اما بین خودمراقبتی و اضطراب ارتباط خطی معناداری مشاهده نشد (374/0=p).<br /> نتیجه‌گیری: افزایش استرس و افسردگی در زنان در معرض خطر زایمان زودرس، باعث کاهش رفتارهای خودمراقبتی در آنان می‌شود، لذا مدیریت و شناسایی زنان باردار در معرض استرس و افسردگی و برنامه‌ریزی و انجام اقدامات مناسب جهت کاهش افسردگی و استرس آنها موجب افزایش سطح خودمراقبتی در زنان در معرض خطر زایمان زودرس خواهد شد.