تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل رفتار برنامه‌ریزی شده بر انتخاب روش زایمان

Abstract

<strong>مقدمه</strong>: افزایش سزارین‌های غیر ضروری نشانه عملکرد نامناسب نظام سلامت کشورها می‌باشد. آموزش بهداشت باعث ارتقاء آگاهی‌ مادر طی دوران بارداری می‌شود تا روش مناسبی را برای زایمان خود انتخاب کرده و بدون دلیل بالینی سزارین را انتخاب نکند، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل رفتار برنامه‌ریزی شده بر انتخاب روش زایمان انجام شد.<br /> <strong>روش‌کار</strong>: این مطالعه تجربی در سال 1394 بر روی 90 زن باردار نخست‌زا مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهر یزد انجام شد. افراد ‌با استفاده از روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شده و به سه گروه تقسیم شدند. در گروه اول، بسته آموزشی طراحی شده در قالب مدل طی 3 جلسه آموزشی 60 دقیقه‌ای اجرا شد. به گروه دوم آموزش به روش پمفلت داده شد و گروه کنترل آموزش‌های معمول را دریافت کردند. نگرش، هنجارهای ذهنی، درک کنترل رفتار و قصد زنان باردار قبل و بعد از انجام مداخله توسط ابزار محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفت. همچنین در هفته 38 بارداری از تصمیم مادران، مجدداً سؤال شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار ‌آماری SPSS (نسخه 21) و آزمون‌های آماری کای دو، تی زوجی، کروسکال والیس انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی‌دار در نظر گرفته شد.<br /> <strong>یافته‌ها:</strong> قبل از مداخله آموزشی، تفاوت معنی‌داری بین سه گروه در هیچ یک از حیطه‌های مدل (نگرش، هنجار فردی، درک کنترل رفتار، قصد) وجود نداشت (001/0<p). پس از مداخله آموزشی در تمامی حیطه‌ها در گروه آموزش قبل و بعد از آموزش تفاوت معنی‌دار بوده و همچنین مقایسه بین گروه‌ها نیز نشان داد که بین گروه مداخله آموزشی مبتنی بر مدل و گروه آموزش با پمفلت با گروه کنترل، تفاوت معنی‌داری وجود داشت (001/0>p).<br /> <strong>نتیجه</strong><strong>‌</strong><strong>گیری</strong>: آموزش مبتنی بر مدل روش مؤثری در افزایش انگیزش، قدرت تصمیم‌گیری و مهارت زنان باردار در خصوص انتخاب زایمان طبیعی است، لذا انجام اقدامات پیشگیرانه و افزایش آگاهی زنان باردار امری ضروری است.